Lotus Elise

Goede redenen

• De meest pure rijervaring van alle sportauto’s
• Geen afleiding aan boord: alleen het hoognodige is aanwezig
• Betrouwbare techniek van Toyota (vanaf 2004)
• Tijdloos design
• Targadak biedt meerdere soorten rijbelevingen

Technische gegevens

Motorisatie

De Lotus Elise bestaat grotendeels uit een motor en een chassis. Volgens de filosofie van de Britse fabrikant is er niets meer nodig om onder alle wegomstandigheden plezier te hebben achter het stuur. De motor is daarom een belangrijk element van deze buitengewone auto. Bovenal speelt het lage gewicht een grote rol in de Lotus Elise. Ook stond bij de ontwikkeling van de Lotus Elise de gewichtsverdeling hoog in het vaandel. Daarom koos Lotus ervoor om de sportwagen te voorzien van een middenmotor en achterwielaandrijving.

De Lotus Elise werd in drie series geproduceerd. De standaardversie van de Lotus Elise Series 1 leverde 88 kW (120 pk) dankzij een 1,8-liter lichtgewicht motor uit de rekken van MG Rover. In 1999 bracht Lotus de Elise 111S uit met een nieuwe Rover-motor van 114 kW (156 pk). Dit hogere vermogen werd bereikt dankzij de toepassing van variabele kleptiming. De 111S was echter nog niet de krachtigste Elise S1. Dat was namelijk de 340R, een gelimiteerd model met een vermogen van 132 kW (179 pk)

In 2001 loste de Elise S2 de Elise S1 af. De Elise S2 maakte gebruik van hetzelfde chassis als de Elise S1, maar was wel compleet nieuw ontworpen. In eerste instantie maakte Lotus voor de Elise S2 gebruik van het zelfde Rover K-series blok als in de Elise S1, maar omdat Rover in 2004 failliet ging moest Lotus alsnog opzoek naar een andere motorenleverancier. Dat werd uiteindelijk Toyota, dat met de 2ZZ-GE een betrouwbare 1,8-liter viercilinder kon leveren voor Lotus. Deze motor leverde zelfs als basisversie veel meer vermogen dan de Rover-motor: 141 kW (192 pk). Ondanks het feit dat de Elise S2 iets zwaarder was dan de Elise S1, waren de prestaties dus veel beter.

Uiteindelijk kon het vermogen van het Toyota-blok dankzij de toevoeging van een supercharger nog verder opgeschroefd worden. Het vermogen steeg uiteindelijk zelfs tot 183 kW (248 pk) voor de Elise Cup 250 Final Edition. Dat was dan ook meteen de zwanenzang van de Lotus Elise S3, de derde generatie van de sportwagen. In 2021 stopte Lotus na 25 jaar met de productie van de Elise. Al die tijd bleef de kleine, open sportwagen trouw aan zijn 1,8-liter viercilinder, zij het in diverse varianten.

Afmetingen

De Elise S3 is slechts negen centimeter langer dan de Elise S1. Daar staat tegenover dat de voertuighoogte met acht centimeter is verlaagd. Lotus bleef daarmee trouw aan zijn filosofie om zo compact mogelijke auto's te produceren. Opvallend is dat het leeggewicht van de Lotus Elise S3 ruim onder de grens van 1.000 kilogram is gebleven. Dat heeft uiteraard ook consequenties. Het maximale laadvermogen van de Elise S3 was slechts 167 kg. Dit betekent dat er slechts twee volwassenen met een gemiddeld gewicht in de auto kunnen zitten. Het volume van de bagageruimte is in de loop der generaties steeds verder teruggebracht tot 112 liter in de Elise S3. Dit is net genoeg voor een rugzak met wat eten en schone kleren. De motor geeft ook veel warmte af, wat een aanzienlijk effect heeft op de temperatuur van de bagageruimte. Een Lotus Elise is daarom niet erg geschikt voor lange roadtrips.

De belangrijkste specificaties op een rij

Varianten

Lotus produceerde in de 25-jarige levensloop van de Elise talloze varianten, waarbij het merk een waaier aan gelimiteerde versies niet schuwde. Het belangrijkste onderscheid om te maken, is dat tussen de basisversie, de 111S en later de 111R. Later veranderde dat naar Elise, Elise R en Elise SC, waarbij ‘SC’ uiteraard stond voor ‘supercharged’. Van de Elise S3 produceerde Lotus de meeste speciale versies. Denk bijvoorbeeld aan de Cup 220, een op het circuit gerichte variant, of de meest krachtige Elise ooit gebouwd: de 186 kW (253 pk) sterke Cup 260. De lichtgewicht Cup-versies waren zeer prijzige auto’s, met veel onderdelen van carbonfiber en een lichtgewicht lithium-ion batterij om het gewicht verder te drukken. Kortom, je zou een heel artikel kunnen wijden aan de diverse uitvoeringen van de Lotus Elise. Het spreekt voor zich dat de gelimiteerde uitvoeringen met de krachtigste motoren en het laagste gewicht vandaag de dag het meest waardevol zijn.

Prijzen

Een koopje is de Lotus Elise nooit geweest. Momenteel is de Lotus Elise niet meer nieuw te koop, maar in de late jaren ’90 was je dik 40.000 euro kwijt voor de basisversie van de Elise S1. De Elise S2 gooide daar met een vanafprijs van zo’n 46.000 euro nog een schepje bovenop. Gek genoeg was de Lotus Elise S3 met een vanafprijs van circa 42.000 euro dan weer goedkoper. Logischerwijs was de Elise SC het duurste, die prijzen begonnen – ongeacht de generatie - bij zo’n 60.000 euro. De gelimiteerde Cup-uitvoeringen gooien daar nog weer een schepje bovenop, maar daar zijn geen prijzen meer van beschikbaar.

Omdat Lotus de Elise niet meer nieuw produceert, is de occasionmarkt de enige plek waar je nog een Lotus Elise gaat vinden. We verklappen alvast: ook dat wordt geen koopje. Omdat de Lotus Elise altijd in lage oplages is geproduceerd, staan op AutoScout24 weinig occasions te koop. De prijzen beginnen bij zo’n 25.000 euro voor een Lotus Elise S1 met flink wat ervaring en lopen op tot meer dan 40.000 euro voor een Lotus Elise S2. De Lotus Elise S3 – als je hem al vindt – brengt makkelijk meer dan 50.000 euro op als occasion. Tip: in Duitsland is het aanbod Lotus Elise occasions groter dan in Nederland.

Design

Buitenkant

De Lotus Elise is ontworpen met maar één doel: het gewicht zo laag mogelijk houden. Dat betekent in dit geval echter niet dat het uiterlijk dan maar direct op de tweede plaats komt. Ontwerper Julian Thomson zette met de Lotus Elise S1 een vriendelijk ogende sportwagen neer die ook vandaag de dag nog steeds de show steelt. De Elise S2 oogt aanmerkelijk agressiever en komt van de hand van Steve Crijns. De Elise S3 is op zijn punt weer een bijgewerkte versie van de Elise S2 en heeft onder meer moderne koplampen en led-achterlichten. Visueel is iedere generatie van de Lotus Elise een echte blikvanger. Hij mag dan klein zijn, maar hij is elegant om naar te kijken. Er zijn geen scherpe hoeken en randen, alleen aerodynamische rondingen. Om van de Lotus Elise een cabriolet te maken, wordt het dak naar beneden gerold. Deze rol kan dan handig worden opgeborgen in de kleine bagageruimte. Latere versies kregen een uitneembaar targadak, dat je echter niet kwijt kon in de auto zelf. Pas wel goed op bij dit dakje, want de rubbers die zorgen voor de afdichting gaan snel kapot. Daardoor kan lekkage ontstaan.

Binnenkant

Als gevolg van de maniakale focus op gewichtsreductie, moeten Lotus Elise-fans het doen zonder de comfortfuncties die in vergelijkbare sportauto's te vinden zijn. Hoewel het stuurwiel goed in de hand ligt, heeft de Lotus Elise geen stuurbekrachtiging. Instappen via de lage deuren is even wennen. Zowel de bestuurder als de voorpassagier moet een zekere mate van lenigheid hebben. Als één been in de voetenruimte staat, moet het andere been zeer sterk worden gebogen om in de auto te komen. De kuipstoelen zijn daarentegen nog verrassend comfortabel. De zijdelingse steun is ook goed en houdt de inzittenden goed op hun plaats in snelle bochten. In de laatste generatie van de Lotus Elise was airconditioning beschikbaar tegen een meerprijs. Deze moet echter hard werken, want de motor stoot constant warme lucht uit achter de rug.

Veiligheid

Omdat de Lotus Elise alleen was uitgerust met het hoogst noodzakelijke, zijn er weinig veiligheidsvoorzieningen in de auto. ABS, ESP en assistentiesystemen zijn volledig achterwege gelaten bij de Lotus Elise S1. De Elise S2 en S3 kregen wel airbags en ABS aan boord. Een heel veilige auto is de Lotus Elise echter nooit geweest. Euro NCAP heeft de Lotus Elise nooit aan een crashtest onderworpen, dus een score is niet beschikbaar.

Alternatieven

Om een alternatief te vinden dat zo puur is als de Lotus Elise, of zelfs nog puurder, moet je goed zoeken. Maar ze zijn er wel, ook bij Lotus zelf. Zo is de Lotus Exige een nog puurdere versie van de Elise, waarbij het verschil is dat de Exige een vast dak heeft. Daarnaast is er van eigen bodem de Donkervoort D8, een auto die mogelijk nog compromislozer is dan de Lotus Elise. Wat is er verder nog op de markt? De Alfa Romeo 4C Spider bijvoorbeeld, die met zijn krachtige middenmotor, effectieve lichtgewicht constructie en perfecte wegligging heel wat weg heeft van de Lotus Elise. Dan had je destijds in de jaren negentig ook nog de Opel Speedster van de eerste generatie. Die werd nota bene door Lotus geproduceerd volgens hetzelfde lichtgewicht recept als de Elise. Renault had kort de Spider ten tijde van de Lotus S1. Dat was ook een roadster met middenmotor volgens Spartaans recept. Die kon je toen zelfs zonder voorruit krijgen. Zoek je toch een wat luxere sportwagen met middenmotor? De Porsche Boxster brengt ook het authentieke cabrio-gevoel over en hoeft qua prestaties de vergelijking niet uit de weg te gaan. In dat licht bezien kan de Alpine A110 ook gezien worden als een mooi alternatief voor de Lotus Elise, met de kanttekening dat het dak van die auto niet open kan.