Autofabrikanten hebben lang aangegeven dat de accutechniek de komende jaren goedkoper en efficiënter wordt. Meer actieradius voor minder geld dus. Een andere manier om elektrische auto's goedkoper te maken, is om er kleinere batterijpakketten in te stoppen. Ook de nieuwe Opel-CEO Florian Huettl zit op het laatstgenoemde spoor. Huettl gaf aan dat Opel nog worstelt met de vraag wat de juiste batterijcapaciteit is voor een betaalbare auto en dat het nog wel een aantal jaren duurt voor een en ander is uitgekristalliseerd.
Te afhankelijk van China voor elektrische auto's
In een interview met Sven Kockelmann op NPO Radio 1 houdt Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit, een heel ander verhaal. Hij geeft aan dat de grootste voorraden van twee vitale grondstoffen voor EV-accu's, kobalt en lithium, bijna uitsluitend in Afrika en China te vinden zijn. De handel van deze stoffen, is voor 90 procent in de handen van Chinese bedrijven. Dat komt mede doordat China de afgelopen tien jaar veel heeft geïnvesteerd in Afrikaanse landen en de daar gelegen wingebieden. Met de beperkte productie van elektrische auto's hebben Europese fabrikanten daar tot dusver niet al te veel last van gehad. Maar door de stijgende vraag naar EV's, begint dat nu wel voelbaar te worden.
Prijs voor accugrondstoffen elektrische auto rijzen de pan uit
Als flagrant voorbeeld noemt Rotmans dat de prijs van lithium in 2021 met 280 (!) procent is gestegen. Dat zien we op dit moment terug in de hard oplopende prijzen van populaire elektrische auto's als de Kia EV6, Kia Niro EV en de Hyundai Ioniq 5. Omdat de EU de verkoop van nieuwe niet-elektrische auto's vanaf 2035 wil verbieden, wordt het volgens Rotmans nog veel ernstiger.
"Als de EU zijn klimaatdoelen wil halen, hebben we de komende jaren 75 procent meer van de kritieke metalen nodig. Metalen, waarvoor we vrijwel volledig afhankelijk zijn van China." Met die kennis liggen verdere prijsstijgingen van batterijpakketten inderdaad voor de hand. Het maakt de accuwisselstrategie van Nio ineens veel logischer.
Grondstoffen elektrische auto's als wapen
Rotmans trekt ook een parallel met de Europese afhankelijkheid van Russisch aardgas. Hij sluit niet uit dat China de grondstoffenschaarste in de nabije toekomst als wapen gaat gebruiken in geopolitieke conflicten met het Westen, bijvoorbeeld als het Taiwan met geweld zou willen inlijven. De hoogleraar is van mening dat dit potentiële gevaar een blinde vlek is voor zowel de politiek als het bedrijfsleven in de meeste westerse landen. Hij vindt dat het Westen hoognodig de relatie met Afrikaanse landen moet intensiveren om niet nog afhankelijker te worden van China.
Elektrische auto ook in 2035 nog peperduur
En de recycling van oude accu's dan? Die is nu nog nauwelijks op gang gekomen en zet ook in 2035 onvoldoende zoden aan de dijk. De waterstofauto is volgens Jan Rotmans ook al geen realistisch alternatief voor de batterij-elektrische auto. "Een batterij-elektrische auto is veel efficiënter dan een waterstofauto, bovendien hebben we alle waterstof hard nodig voor de industrie." De conclusie van Rotmans is dan ook hard: ook in 2035 is de elektrische auto voor de meeste mensen nog steeds onbereikbaar. Maar de vastestofaccu dan? Daarin zit inderdaad geen kobalt, maar hij bevat nog altijd lithium. Dus ook die nieuwe techniek gaat ons niet volledig onafhankelijk maken van China.