Regels en voorwaarden voor het grijs kenteken
Een voertuig kan niet zomaar een grijs kenteken krijgen. Daarvoor moet het aan een aantal voorwaarden voldoen. De exacte voorwaarden veranderen eens in de zoveel tijd. In de beginjaren van de regeling was het bijvoorbeeld voldoende om geen achterbank en geblindeerde achterruiten te hebben. Tegenwoordig worden echter veel meer eisen gesteld aan een auto om in aanmerking te kunnen komen voor het grijs kenteken. Let op: ook als je een oudere of zelfs oldtimer bedrijfswagen importeert, moet deze aan de huidige vereisten voldoen om op grijs kenteken geregistreerd te worden. De op dit moment (juli 2024) actuele vereisten zijn als volgt:
- Gewicht: de maximaal toegestane massa (ledig gewicht inclusief laadvermogen) van het voertuig mag niet meer dan 3.500 kg bedragen. Ofwel je moet hem mogen besturen met rijbewijs B. Dit gaat om het gewicht van het voertuig zelf. Bij een eventuele aanhanger mag het totaalgewicht van de combinatie wel hoger zijn, maar dan heb je wel een aanvullend aanhangerrijbewijs nodig.
- Soort voertuig: het voertuig moet zijn bedoeld voor gebruik als bedrijfswagen. In de praktijk gaat het dan om een bestelbus, pick-up of lichte vrachtwagen. Andere soorten voertuigen, zoals stationwagens, kunnen eventueel worden omgebouwd tot bedrijfswagen, mits ze voldoen aan de eisen van het punt hieronder.
- Inrichting: de laadruimte moet voldoen aan minimale afmetingen. Die verschillen enigszins per voertuig. Een gesloten laadruimte, zoals bij een bestelbus of kleine vrachtwagen, moet minimaal 200 cm lang, 130 cm hoog (over een breedte van minimaal 20 cm) en minimaal 125 cm breed zijn. Een open laadruimte, zoals bij een pick-up of vrachtwagentje met open bak, moet minimaal 125 cm lang en 20 cm breed zijn. Verder mogen er geen zitplaatsen in de laadruimte aanwezig zijn en het voertuig mag ook niet eenvoudig om te bouwen zijn tot personenauto. Zo moet er bijvoorbeeld een vast tussenschot tussen cabine en laadruimte zitten.
- Gebruik: tot slot moet het voertuig daadwerkelijk zakelijk worden gebruikt. Concreet moet minimaal 10% van de gereden kilometers zakelijk zijn. Dit betekent dat zakelijke ritten geregistreerd moeten worden.
Voordelen van het grijs kenteken
Lagere wegenbelasting: met een grijs kenteken betaal je aanzienlijk minder wegenbelasting dan voor een vergelijkbare personenauto. Voorwaarde is wel dat je als ondernemer geregistreerd staat en dus een btw-nummer op jouw naam hebt.
BPM-vrijstelling: bij aanschaf van een nieuwe bedrijfswagen met grijs kenteken geldt een vrijstelling van BPM (Belasting van Personenauto’s en Motorrijwielen). De BPM beslaat een aanzienlijk aandeel van de aanschafprijs van een nieuwe auto, dus dit is een groot voordeel.
Aftrekposten: zakelijke gebruikers kunnen de kosten van het voertuig aftrekken van de belasting.
Nadelen van het grijs kenteken
Gebruikseisen: het voertuig moet aan verschillende eisen voldoen (zie hierboven), waardoor het lastig kan zijn een voertuig met grijs kenteken ook als privéauto te gebruiken.
Controle: de Belastingdienst kan controleren of het voertuig wel aan de zakelijke gebruikseis voldoet, wat administratieve lasten met zich mee kan brengen. Ook moet je de zakelijke ritten registreren om aan te tonen dat je aan de gebruikseisen voldoet.
Rijverboden: met een grijs kenteken val je onder vrachtvervoer en met name in steden gelden daarvoor soms rijverboden. Denk aan inrijverboden voor bepaalde tijdstippen, of vanaf 2025 ook milieuzones die alleen voor bedrijfswagens gelden.
Belangrijke veranderingen voor grijs kenteken in 2025
Per 1 januari 2025 worden een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd die van invloed zijn op eigenaren en gebruikers van voertuigen met een grijs kenteken:
Vervallen BPM-vrijstelling: misschien wel de belangrijkste wijziging is het vervallen van de BPM-vrijstelling bij aanschaf van een nieuwe bedrijfswagen. Net als bij een personenauto moet dan BPM worden betaald. Afhankelijk van het type bedrijfswagen maakt dit de aanschafprijs tot wel tienduizenden euro’s hoger. Dit geldt alleen voor bedrijfswagens met brandstofmotor. De BPM is gebaseerd op de CO2-emissie van het voertuig zelf, dus voor volledig elektrische bedrijfswagens wordt hoe dan ook geen BPM betaald.
Hogere wegenbelasting: bedrijfswagens met grijs kenteken behouden het wegenbelastingvoordeel ten opzichte van personenauto’s, maar het tarief gaat wel omhoog. Voor 2025 bedraagt de stijging 15% en in 2026 komt daar nog eens 6,96% bij.
Zero-emissiezones voor bedrijfswagens: vanaf 2025 mogen gemeentes zero-emissiezones instellen voor bedrijfswagens en verschillende gemeentes zijn dit ook daadwerkelijk van plan. Daar heb je met een grijs kenteken dus ook mee te maken. Zo’n zero-emissiezone mag je alleen in met een bedrijfswagen die tijdens het rijden geen CO2 uitstoot. Ofwel alleen met batterij-elektrische of waterstof-elektrische bedrijfswagens mag je die gebieden nog in. Er gelden wel een paar uitzonderingen, zoals een overgangsregeling voor zeer nieuwe bedrijfswagens met brandstofmotor of voor bedrijfswagens voor gehandicaptenvervoer of andere speciale doeleinden.
Wie mag er rijden met een grijs kenteken?
Iedereen mag rijden met een voertuig met grijs kenteken, mits je een rijbewijs hebt dat aansluit op het soort voertuig natuurlijk. Wel is het zo dat niet iedereen een voertuig met grijs kenteken op zijn naam kan zetten, of in ieder geval niet met bijbehorende voordelen. Daarvoor moet je aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Je moet als ondernemer staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en een btw-nummer op je naam hebben.
- Het voertuig moet voldoen aan bepaalde vereisten (zie eerder in dit artikel).
- Je moet kunnen aantonen dat je het voertuig daadwerkelijk voor meer dan 10% zakelijk gebruikt.
Grijs kenteken voor personenauto’s
Het is in principe niet mogelijk om een personenauto op grijs kenteken te zetten. Het grijs kenteken is bedoeld voor bedrijfswagens, zoals bestelauto’s en lichte vrachtwagens. Personenauto's voldoen meestal niet aan de eisen voor een grijs kenteken, zoals de specifieke inrichting en het gebruiksdoel. Er zijn enkele uitzonderingen. Sommige stationwagens, MPV’s of SUV modellen zijn bijvoorbeeld groot genoeg om, met verwijderde achterbank en wellicht enkele andere aanpassingen, zoals een verhoogd dak, toch te voldoen aan de minimale afmetingen voor een gesloten laadruimte. Zo kan je een als personenauto bedoeld voertuig alsnog op grijs kenteken zetten. Je kunt de auto echter niet meer als personenauto gebruiken. Het mag bijvoorbeeld niet mogelijk zijn om de achterbank weer terug te plaatsen.
Grijs kenteken voor particulieren
Particulieren kunnen in principe geen gebruik maken van de voordelen van een grijs kenteken, omdat deze zijn voorbehouden aan zakelijke gebruikers. Er is één uitzondering: mensen met een handicap die aanpassingen aan hun voertuig hebben laten doen. Zij kunnen onder bepaalde voorwaarden wel in aanmerking komen voor de fiscale voordelen van een grijs kenteken. Een personenbusje waarvan de achterkant is aangepast voor het vervoer van iemand in een rolstoel komt bijvoorbeeld ook in aanmerking voor de voordelen van het grijs kenteken. Het moet dan wel worden aangetoond dat het voertuig hoofdzakelijk (meer dan 50%) wordt gebruikt voor het vervoer van de gehandicapte persoon. Er moet ook een verklaring van een arts zijn die bevestigt dat de aanpassingen aan het voertuig noodzakelijk zijn voor het vervoer van de gehandicapte persoon. De exacte vereisten voor gehandicaptenvoertuigen om in aanmerking te komen voor de voordelen van het grijs kenteken zijn de vinden op de website van de Belastingdienst.
