Geschiedenis van de flitspaal
Nederland mag zichzelf gerust de bakermat van de flitspaal noemen. De eerste automatische snelheidscontrole werd in de jaren vijftig van de vorige eeuw ontwikkeld door de Nederlandse ingenieur Maus Gatsonides. Inderdaad, dezelfde Gatsonides die bekendstond als rallyrijder. Zijn uitvinding had een doel: snelheid meten om zijn eigen rijstijl te verbeteren. Maar al snel zagen autoriteiten een veel nuttigere toepassing.
In de jaren zeventig en tachtig begon Nederland met het plaatsen van vaste flitspalen langs drukke wegen. Het idee was simpel: automobilisten ontmoedigen om te hard te rijden. De eerste exemplaren werkten met filmrolletjes die handmatig verwisseld moesten worden. Een tijdrovend klusje, maar effectief genoeg om door te zetten.
Hoe werkt een flitspaal?
Een flitspaal registreert snelheid met behulp van verschillende technologieën. De meeste moderne flitspalen werken met inductielussen in het wegdek. Dit zijn magnetische velden die een voertuig detecteren en de snelheid berekenen. Zodra een voertuig te hard rijdt, maakt de camera een foto. Op de foto zijn het kenteken, de snelheid en het tijdstip vastgelegd. Dit alles wordt direct doorgestuurd naar het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).
Bij roodlichtflitsers werkt het net iets anders. Hier worden de lussen gebruikt om te zien of een auto nog door rood rijdt. Staat het licht op rood en passeert toch nog een auto de streep? Klik! Weer een boete erbij.
De opkomst van de flitspaal
In de jaren negentig nam het aantal flitspalen flink toe. De Nederlandse overheid zag het als een goede manier om de verkeersveiligheid te verbeteren. Bovendien leverden de boetes een aardig bedrag op. De technologie werd steeds geavanceerder. Waar vroeger filmrolletjes moesten worden verwisseld, zijn moderne flitspalen volledig digitaal.
Nederland heeft inmiddels duizenden vaste flitspalen, aangevuld met trajectcontroles en mobiele controles. Vooral trajectcontroles zijn berucht. Deze meten de gemiddelde snelheid over een langere afstand. Even op de rem voor een flitspaal heeft dus geen zin meer.
Locaties van flitspalen
Veel automobilisten hebben het idee dat flitspalen vooral op plekken staan waar veel valt te verdienen. In de praktijk worden ze geplaatst op plekken waar veel verkeersongelukken gebeuren of waar vaak te hard wordt gereden. Toch blijven sommige locaties discutabel.
Sommige flitspalen staan op brede, overzichtelijke wegen waar het veilig voelt om harder te rijden. Andere staan net na een onduidelijk snelheidsbord. Dit leidt tot de vraag: gaat het hier om verkeersveiligheid of om inkomsten?
Invloed van flitspalen op het rijgedrag
Flitspalen hebben ontegenzeggelijk invloed op het rijgedrag. Veel bestuurders nemen gas terug bij een paal waarvan ze weten dat die er staat. Dit levert soms gevaarlijke situaties op. Op snelwegen zie je regelmatig auto’s plotseling remmen, met kans op kop-staartbotsingen.
Bij trajectcontroles werkt dit anders. Daar moet je langere tijd netjes binnen de limiet blijven. Dit zorgt voor rustiger rijgedrag, maar doet soms ook de wenkbrauwen fronsen als bestuurders exact 100 km/u rijden terwijl de weg verder leeg is.
Slimme flitspalen en de toekomst
Flitspalen worden steeds slimmer. Waar ze vroeger alleen snelheid en roodlichtovertredingen registreerden, kunnen sommige exemplaren nu ook smartphonegebruik en gordeldracht controleren. Daarnaast worden camera’s gecombineerd met nummerplaatherkenning, bijvoorbeeld voor het detecteren van onverzekerde auto’s.
In de toekomst zullen we waarschijnlijk nog meer geavanceerde technologieën zien. Denk aan systemen die rijgedrag over langere periodes analyseren of flitspalen die met verkeerslichten communiceren om de doorstroming te verbeteren.
Hoe voorkom je dat je geflitst wordt?
Officieel is er maar één manier om te voorkomen dat je geflitst wordt: door je aan de snelheid te houden. Toch proberen veel bestuurders andere trucs. Flitsapps en navigatiesystemen waarschuwen voor vaste flitspalen. Daarnaast delen automobilisten op sociale media massaal locaties van mobiele controles. Sommige mensen gaan nog een stapje verder. Er bestaan sprays en folies die kentekens onleesbaar maken voor camera’s. Dit is echter illegaal en als je betrapt wordt, ben je verder van huis dan die ene boete.
Conclusie: vloek of zegen?
Flitspalen zijn vaak het onderwerp van discussie. Aan de ene kant dragen ze bij aan de verkeersveiligheid: minder snelheidsovertredingen zorgen voor minder zware ongelukken. Aan de andere kant zijn er argumenten dat flitspalen worden gezien als een vorm van inkomstengeneratie voor de overheid, wat de geloofwaardigheid van verkeersveiligheid als hoofddoel in twijfel trekt. Wat je er ook van vindt, de flitspaal is niet meer weg te denken. Lees hier meer over wetgeving.
