Om goed uit te leggen wat er allemaal komt kijken bij het onderhoud van een elektrische auto en waarom dit goedkoper is dan bij een auto met een verbrandingsmotor, leggen we eerst uit waarom benzine- of dieselauto’s überhaupt moeten worden onderhouden bij de garage.
Waarom heeft een auto onderhoud nodig?
Het onderhouden van een benzine- of dieselauto is belangrijk om de auto voor een lange tijd probleemloos, veilig en efficiënt te laten rijden. Periodiek onderhoud is ook nodig om schade aan de motor en andere onderdelen te voorkomen. Dat het onderhoud van een brandstofauto zo nauw luistert, komt doordat benzine- en dieselmodellen heel veel draaiende onderdelen bevatten. Denk aan de zuigers, kleppen, nokkenas en krukas in de motor, de versnellingsbak, aandrijfstangen, distributieriem en ga zo maar door.
De meeste bewegende onderdelen in de motor zijn onderhevig aan slijtage en moeten daardoor worden gesmeerd. Door hitte-ontwikkeling moeten veel onderdelen ook worden gekoeld. In een verbrandingsmotor zit daarom koelvloeistof dat wordt rondgepompt door een waterpomp en via een radiator wordt gekoeld. Een oliepomp zorgt ervoor dat de olie in de motor wordt rondgepompt om de nodige delen te smeren.
Koelvloeistof en motorolie zijn alleen niet oneindig houdbaar en moeten na verloop van tijd worden vervangen. Daarnaast verbruikt een motor ook olie en is er kans dat hete koelvloeistof heel langzaam uit het systeem weglekt en verdampt. Het is vrijwel onmogelijk om jaren met een auto rond te rijden zonder ook maar iets te doen aan de motorolie en koelvloeistof. Als er te weinig olie en koelvloeistof in het systeem zit en de motor onvoldoende wordt gekoeld en gesmeerd, zal hoe dan ook motorschade ontstaan.
Een benzine- en dieselmotoren hebben ook allerlei filters voor de olie en brandstof om vuildeeltjes op te vangen. Maar filters hebben ook niet het eeuwige leven en raken na verloop van tijd verstopt. Die moeten dus ook periodiek worden vervangen bij een kleine beurt of grote onderhoudsbeurt. Daarnaast zijn er ook onderdelen die na verloop van tijd kapot kunnen gaan door slijtage of veroudering en volgens de fabrieksvoorschriften na een bepaald aantal kilometers of jaren preventief moeten worden vervangen.
Kortom: om vele jaren probleemloos met een benzine- of dieselmotor rond te kunnen rijden, moet die met enige regelmaat een onderhoudsbeurt krijgen bij de garage. Maar dat kost wel geld. En bij sommige merken en modellen kunnen de onderhoudskosten flink in de papieren lopen. Houd daar dus rekening mee, vooral als je een beperkt budget hebt. Besparen op onderhoud is niet verstandig en kan uiteindelijk resulteren in extra hoge kosten of een auto die het helemaal niet meer doet.
Onderhoud elektrische auto is heel anders
Een elektrische auto werkt heel anders dan een benzine- of dieselauto, want die wordt aangedreven door een elektromotor. In plaats van een complex, mechanisch systeem waarin een brandstofmengsel tot ontploffing wordt gebracht en waarbij honderden onderdelen heel nauw met elkaar samenwerken om de wielen aan te drijven, draait een elektromotor puur op elektriciteit.
Als de stroomtoevoer naar de elektromotor wordt ingeschakeld, zit er in de motor eigenlijk maar één onderdeel dat draait. Dat gebeurt door elektromagnetische krachten. Via een aandrijfstang worden direct de wielen aangedreven. Heel simpel eigenlijk. Veruit de meeste elektrische auto’s hebben niet eens een versnellingsbak.
Het complete aandrijfsysteem van een elektrische auto is dus veel eenvoudiger dan bij een benzine- of dieselauto. Er zijn aanzienlijk minder onderdelen die bewegen en slijten en moeten worden gesmeerd en gekoeld. Een elektromotor heeft daarom ook geen vloeistoffen, filters en allerlei andere zaken die na verloop van tijd moeten worden bijgevuld of vervangen. Het is vooral software dat ervoor zorgt dat je soepel met een elektrische auto kunt rijden zoals je bent gewend van iedere andere auto met een automaat.
Wat ook meespeelt is dat de elektromotor van een elektrische auto tijdens het rijden onmiddellijk fungeert als generator als je het stroompedaal loslaat. Tijdens het remmen en uitrollen wordt dan stroom opgewekt en wordt de batterij een beetje opgeladen (regeneratief remmen). Super handig natuurlijk bij een elektrische auto, maar dit heeft een remmende werking. Vooral in stadsverkeer hoef je bij een elektrische auto hierdoor veel minder het rempedaal te gebruiken dan bij elke andere auto. Dat betekent dus ook dat de remblokken en remschijven bij een elektrische auto minder snel slijten.
Onderhoud van een elektrische auto
Het grote verschil tussen de werking van een elektrische auto en die van een brandstofauto verklaart dus waarom een elektrische auto minder onderhoud nodig heeft. Maar dat betekent niet dat een elektrische auto helemaal geen onderhoud vereist.
Er zijn genoeg andere zaken die bij het reguliere onderhoud van een elektrische auto moeten worden gecontroleerd en waar specialistisch personeel voor nodig is. Denk bijvoorbeeld aan het geavanceerde hoogspanningssysteem en de strenge veiligheidseisen die daar bij komen kijken.
Daarnaast zijn de meeste nieuwe elektrische auto’s voorzien van een verwarmings- en koelsysteem voor het accupakket, vaak door middel van een afzonderlijke warmtepomp. Ook heeft de airconditioning vaak een directe of indirecte invloed op de koeling van batterij. De temperatuurregeling van de batterij is heel belangrijk en mogelijk wordt hier tijdens een onderhoudsbeurt extra op gecontroleerd.
Verder zijn diverse onderdelen die wel gewoon onderhevig zijn aan slijtage of veroudering en moeten worden gecontroleerd of vervangen tijdens een onderhoudsbeurt. Denk daarbij aan de:
- Ruitenwissers
- 12V-accu (ja die heeft een elektrische auto ook!)
- Wielophanging en rubbers
- Remvloeistof
- Remblokken
- Remschijven
- Verlichting
- Interieurfilter
- Banden
Heeft de batterij onderhoud nodig?
Het accupakket zelf heeft geen onderhoud nodig. Wel zal de capaciteit van de accu – hoeveel energie in de accu kan worden opgeslagen – in de loop der jaren na vele kilometers en laadbeurten steeds een beetje afnemen. Het verlies van capaciteit is wel meetbaar, maar daar valt verder niets aan te doen. De meeste fabrikanten van elektrische auto’s geven 8 jaar fabrieksgarantie op 70% van de oorspronkelijke capaciteit van de accu. Mocht de accucapaciteit binnen de garantietermijn onder die grens vallen of de accu defect raken, dan kun je bij de dealer aankloppen voor garantie.
Software-updates
Anders dan bij een benzine- of dieselauto die voor een groot deel mechanisch werkt, worden de meeste systemen in een elektrische auto aangestuurd door software. En het is steeds gebruikelijker dat elektrische auto’s software-updates moeten ondergaan. Dat kan bij de dealer, maar dat kan in steeds meer gevallen ook automatisch. Steeds meer nieuwe auto’s hebben een ingebouwde internetverbinding en de software wordt dan ‘over-the-air’ vanuit de cloud door de auto gedownload, waarna het na een druk op het touchscreen wordt geïnstalleerd. Om de auto en alle functionaliteiten zo goed mogelijk te laten werken, is het wel van belang dat dit gebeurt. Je kunt vaak ook instellen dat de auto zelf automatisch software-updates uitvoert zonder dat je zelf iets hoeft te doen.
Groot voordeel is dat de aandrijflijn en zaken als navigatie- en multimediafuncties door software-updates steeds verder worden verbeterd, terwijl je mogelijk al jaren met die auto rondrijdt. Dat was voorheen bij conventionele auto’s ondenkbaar. Bovendien zijn er doorgaans geen extra kosten verbonden aan software-updates, terwijl je het wel kunt beschouwen als een vorm van onderhoud.
Hoe vaak moet een elektrische auto worden onderhouden?
In tegenstelling tot de aandrijflijn van een conventionele benzine- en dieselauto is de aandrijftechniek van een elektrische auto nagenoeg onderhoudsvrij. Alles bij elkaar opgeteld heeft een EV gewoon minder onderhoud nodig dan elke andere auto. Maar geheel onderhoudsvrij is een elektrische auto dus niet. Het advies is om gewoon de fabrieksvoorschriften te volgen. Dit is ook essentieel als je ooit aanspraak wilt maken op de fabrieksgarantie. Over het algemeen wordt door de fabrikant voorgeschreven om een elektrische auto elke twee jaar of na iedere 30.000 kilometer naar de dealer te brengen voor een onderhoudsbeurt.
Vergeet ook de APK niet. Een nieuwe auto hoeft pas in zijn vierde jaar voor de eerste APK, en daarna in zijn zesde en achtste jaar. Een auto van acht jaar en ouder moet elk jaar gekeurd worden, ook elektrische auto’s.
Onderhoudskosten van een elektrische auto
Het feit dat een elektrische auto minder onderhoud nodig heeft dan benzine- en dieselauto’s resulteert in lagere onderhoudskosten. Ondanks dat de banden van een zware elektrische auto sneller slijten dan bij een vergelijkbare benzineauto en dus eerder moeten worden vervangen, ben je met een elektrische auto aanzienlijk goedkoper uit.
Uit de jaarlijkse Aftersales Monitor van BOVAG en RAI Vereniging, waarbij ruim 13 miljoen onderhoudsmomenten in Nederlandse autowerkplaatsen zijn geanalyseerd, blijkt dat in heel 2023 gemiddeld 263 euro is uitgegeven aan het onderhoud van een elektrische auto. Bij benzine- en dieselauto’s was dat gemiddeld 752 euro, bijna drie keer zo veel dus. Voor een plug-in hybride (PHEV) werd gemiddeld 472 euro per jaar aan onderhoud uitgegeven.
