Handige tips voor het praktijkexamen auto
Na weken- of maandenlang rijlessen is het dan zo ver: je bent klaar voor het praktijkexamen. Een spannend moment. Daarom geven we je in dit artikel tips voor hoe je het praktijkexamen het beste aan kunt pakken en wat je kunt verwachten.
Wanneer kan je praktijkexamen doen?
Je kunt aan het praktijkexamen voor je autorijbewijs beginnen als je je theoriediploma op zak hebt. Je theorie-examen doe je dus ruim van tevoren. Ook weer niet te lang van tevoren, want je theorie-examen is 1,5 jaar geldig. In de tussentijd kunnen regels namelijk wijzigen of is kennis wellicht weer te ver weggezakt. Slaag je niet binnen 1,5 jaar na het halen van je theoriediploma voor het praktijkexamen, dan moet je opnieuw theorie-examen doen.
Verder kan je natuurlijk ook pas het praktijkexamen doen als je daar zelf klaar voor bent en dus het autorijden goed onder de knie hebt. Wanneer dat het geval is, verschilt per persoon. Gemiddeld heeft een leerling 43 rijlessen nodig voordat hij of zij klaar is voor het praktijkexamen. Je rijinstructeur bepaalt of je klaar bent voor je praktijkexamen. Dat doet hij of zij in overleg met jou, maar uiteindelijk kan de instructeur met zijn ervaring het beste inschatten of je aan het praktijkexamen toe bent. Tot slot moet je minimaal 17 jaar oud zijn om het praktijkexamen te mogen doen. Je kunt wel al vanaf 16,5 jaar beginnen met rijlessen.
Tussentijdse toets
Voordat je het praktijkexamen gaat doen, kan je eerst een tussentijdse toets (TTT) doen. Dat is niet verplicht, maar wordt vaak wel aangeraden. Bij de TTT doe je in feite al een praktijkexamen, maar telt het nog niet. Zo kan je alvast wennen aan wat je bij het echte examen te wachten staat. Dat helpt tegen de zenuwen. Wel kan je bij de TTT alvast een vrijstelling krijgen voor het uitvoeren van bijzondere verrichtingen. Dan moeten die tijdens de TTT natuurlijk wel goed gaan.
De bijzondere verrichtingen zijn handelingen zoals straatje keren, de hellingproef of parkeren. Ofwel zaken die veel leerlingen en beginnend bestuurders lastig vinden. Tijdens de TTT of zelfs het examen hoeven deze handelingen niet helemaal perfect te worden uitgevoerd. Het gaat erom dat je ze veilig kunt uitvoeren, zonder anderen in gevaar te brengen of regels te overtreden.
Hoe gaat het praktijkexamen auto?
Voor het praktijkexamen ga je samen met je rijinstructeur naar een examenlocatie van het CBR. Als je aan de beurt bent, maak je kennis met je examinator. Ook wordt je identiteitsbewijs gecontroleerd en of je inderdaad je theorie-examen hebt gehaald. De examinator legt ook uit hoe het examen verder in zijn werking gaat.
Dan is het tijd om naar buiten te gaan. Op de parkeerplaats doet de examinator een korte ogentest met je, zodat je zeker weten goed zicht hebt. Meestal moet je hiervoor het kenteken oplezen van een verderop geparkeerde auto. Soms kan de examinator je ook vragen stellen over de lesauto. Bijvoorbeeld waar je de olie of ruitenwisservloeistof moet controleren/bijvullen.
Als je aan de beurt bent, ga je op pad met een examinator. Dat doe je in dezelfde lesauto als waarmee je al je lessen hebt gehad. Wel zo vertrouwd. Soms rijdt je vaste instructeur mee op de achterbank, maar dat hoeft niet. Als je het prettig vindt dat hij of zij meerijdt (of juist niet), dan kan je dat aangeven.
Voor de rest lijkt het praktijkexamen erg op een gewone rijles. De examinator vertelt waar je heen moet rijden. Door een richting aan te geven of een bestemming te noemen, waar je zelf de weg naartoe moet vinden. Ook rij je een stukje met navigatie. Als je een vrijstelling hebt voor de speciale verrichting, dan hoef je die tijdens je examen niet meer te doen. Het is zelfs niet erg als je toch een speciale verrichting moet doen en die lukt niet goed. Je hebt je vrijstelling immers al op zak. Het wordt natuurlijk wel een ander verhaal als de examinator tijdens de verrichting - of op een ander moment - moet ingrijpen om het veilig te houden. Bij een ingreep van de examinator ben je altijd gezakt.
Ben je na de examenrit weer aangekomen bij de examenlocatie, dan gaat de examinator in overleg met je vaste rijinstructeur. Als tijdens de examenrit alles goed ging, dan is dit overleg waarschijnlijk maar heel kort: je bent geslaagd!
Hoe lang duurt het praktijkexamen?
Het praktijkexamen duurt in totaal 55 minuten. Daarvan ben je 35 minuten daadwerkelijk aan het rijden. De rest van de tijd wordt gebruikt voor de kennismaking met de examinator. Bij een faalangstexamen heb je 25 minuten extra de tijd. Bijvoorbeeld voor een uitgebreidere kennismaking of om tijdens het rijden een time-out te nemen.
Wat kost het praktijkexamen?
Het praktijkexamen kost 125,75 euro (2023). Voor de eventuele tussentijdse toets (TTT) ben je hetzelfde bedrag kwijt. De TTT is immers ook een soort praktijkexamen, alleen telt het nog niet als een echt examen. Je rijschool kan ook aanvullende kosten rekenen voor het praktijkexamen en/of de TTT. Bijvoorbeeld administratiekosten, of voor het ter beschikking stellen van de lesauto. Het kan ook zijn dat de examenkosten al bij je lespakket zijn inbegrepen.
Tips ter voorbereiding van het praktijkexamen
Hoewel het praktijkexamen erg lijkt op een gewone rijles, blijft het een spannend moment. Daarom geven we je enkele tips om je optimaal op het examen voor te bereiden.
Vóór het examen
De voorbereiding begint eigenlijk al op de dag voor het examen. Ga bijvoorbeeld niet te laat naar bed. Zorg ervoor dat je tijdens het examen goed bent uitgerust en goed hebt gegeten. Rijden met een lege maag is niet prettig. Zorg ook dat je op de dag van het examen niets anders hebt gepland, zodat je je volledig op het examen kunt concentreren.
Luister (alleen) naar je rijinstructeur
Voorafgaand aan het examen zal je vaste rijinstructeur je tips geven voor het examen. Luister daar goed naar. Met zijn of haar ervaring weet de instructeur immers het beste wat wel en niet goed is om te doen. Waarschijnlijk zullen ook mensen in je omgeving klaarstaan met allerlei tips. Goed bedoeld, maar zeker als die tegenstrijdig zijn met wat de instructeur zegt kan dat ook juist voor verwarring en twijfel zorgen. Dus: luister alleen naar de tips van je instructeur.
Maak je niet druk
Het is misschien makkelijker gezegd dan gedaan, maar je druk maken en zenuwachtig zijn is nergens voor nodig. Het examen lijkt erg op een gewone rijles en de examinator is vaak ook gewoon een ontspannen en vriendelijk persoon die het beste met je voorheeft. Geen reden tot zorgen. Als je rustig blijft, is de kans het grootst dat alles goed gaat en dat je slaagt. Dan nog: niet slagen is ook geen ramp. Als je écht heel zenuwachtig bent of faalangst hebt, kan je een speciaal faalangstexamen aanvragen. Dan krijg je extra begeleiding en als het echt niet gaat, krijg je even een time-out. Een faalangstexamen kost wel wat meer dan een gewoon praktijkexamen.
(Te) strikt de regels volgen
Natuurlijk is het belangrijk dat je alle verkeersregels goed opvolgt, maar het kan ook té strikt. Zo is het bijvoorbeeld echt niet erg als je iets zachter of zelfs harder rijdt dan de maximumsnelheid. Het belangrijkste is dat je op zo’n manier rijdt dat je overig verkeer niet hindert of in gevaar brengt.
Iedereen maakt fouten
Ook tijdens je examen wordt echt geen perfectie verwacht. Iedereen maakt wel eens een foutje, ook ervaren chauffeurs. Als je tijdens het praktijkexamen een foutje maakt, ben je echt niet meteen gezakt. Als je een gemaakte fout netjes weet op te lossen, kan dat zelfs een pluspunt zijn. Je laat immers zien dat je je bewust bent van het foutje en dat je het veilig kon oplossen. Dat laatste is het belangrijkst: een veilige rit.
