Wanneer is een aanhanger rijbewijs nodig?
Met je reguliere B-rijbewijs mag je ook rijden met een aanhanger. Voor sommige aanhangers is echter een aanvullend aanhanger rijbewijs nodig. Dit is het geval als de aanhanger een maximaal toegestane massa (MTM) heeft van meer dan 750 kg en de totale massa van de auto en aanhanger samen meer dan 3.500 kg bedraagt. Dit geldt zowel voor recreatief gebruik, zoals het trekken van een caravan, als voor professioneel gebruik, zoals het vervoeren van zware ladingen.
Zijn er categorieën van het aanhanger rijbewijs?
Er zijn twee categorieën aanhanger rijbewijs: Code 96 en het BE-rijbewijs. Hieronder zetten we de verschillen op een rij.
Code 96
Het Code 96 rijbewijs kan je zien als een tussenstap tussen een standaard B-rijbewijs en het aanvullende BE-aanhanger rijbewijs. Het Code 96 rijbewijs stelt je in staat om combinaties te rijden met een totale massa van maximaal 4.250 kg. Het B+ Code 96 rijbewijs is makkelijker te behalen dan het BE-rijbewijs, aangezien er geen apart praktijkexamen bij het CBR voor nodig is. Vaak volstaat een rijvaardigheidstraining bij een rijschool. Dit rijbewijs is daardoor voordeliger en biedt voldoende mogelijkheden voor mensen die geen zwaardere combinaties hoeven te rijden, maar wel meer willen dan wat mogelijk is met alleen het B-rijbewijs.
BE-rijbewijs
Voor zwaardere combinaties is het BE-rijbewijs noodzakelijk. Met een BE-rijbewijs mag je een aanhanger trekken die samen met het trekkende voertuig een totale massa van maximaal 7.000 kg heeft. Let wel op de technische mogelijkheden van jouw auto: het kan zijn dat die niet geschikt is voor een dergelijk hoog trekgewicht. Dit kan je vinden in de technische gegevens van jouw auto, bij ‘maximaal trekgewicht geremd’ en ‘maximaal toegestane massa’. Het BE-rijbewijs kan je halen door aanvullende rijlessen te nemen bij een rijschool. Ook moet je voor het BE-rijbewijs examen doen. Daarom is een BE-rijbewijs duurder dan Code 96, maar het biedt wel veel meer mogelijkheden voor het trekken van aanhangers.
Vereisten voor het BE-rijbewijs
Er zijn wel een aantal voorwaarden waaraan je moet voldoen als je je aanhanger rijbewijs wilt gaan halen. Zo moet je al in bezig zijn van een geldig B-rijbewijs en (dus) minimaal 18 jaar oud zijn. Wel zou je dus direct nadat je je B-rijbewijs hebt gehaald kunnen beginnen met de lessen voor het BE-aanhanger rijbewijs. Voor het aanvragen van een BE-rijbewijs moet je bovendien een gezondheidsverklaring invullen en mogelijk een medische keuring ondergaan. Dit kan via de website van het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen). Voor een reguliere B-rijbewijs en voor Code 96 is een gezondheidsverklaring niet noodzakelijk.
Opleidingstraject aanhanger rijbewijs
Voor Code 96 volstaat zoals gezegd een extra rijtraining bij een rijschool. Voor een volwaardig aanhanger rijbewijs (BE-rijbewijs) moet je echter lessen volgen en examen doen, net zoals je voor het B-rijbewijs hebt gedaan. Het opleidingstraject van een aanhanger rijbewijs komt dus vrijwel overeen, maar voor de volledigheid zetten we de betreffende stappen nog eens op een rij.
Theorie-examen aanhanger rijbewijs
Voor het BE-aanhanger rijbewijs is geen apart theorie-examen nodig aangezien je al in bezit bent van het B-rijbewijs. De theoretische kennis die je al hebt, is voldoende.
Praktijklessen aanhanger rijbewijs
Wel heb je aanvullende praktijklessen nodig. Het aantal praktijklessen dat je nodig hebt, hangt af van je rijervaring en vaardigheden. Gemiddeld zijn vier tot zes lessen van 90 minuten voldoende om de benodigde vaardigheden te leren. Tijdens deze lessen leer je onder andere:
- Veilig aankoppelen en loskoppelen van de aanhanger
- Achteruitrijden en manoeuvreren met de aanhanger
- In- en uitvoegen op snelwegen
- Verkeersinzicht en anticiperen op verschillende situaties
Praktijkexamen aanhanger rijbewijs
Als de rij-instructeur denkt dat je het rijden met een aanhanger voldoende beheerst, is het tijd voor het praktijkexamen. Het praktijkexamen voor het BE-rijbewijs duurt ongeveer 55 minuten en bestaat uit verschillende onderdelen en beoordelingspunten, waaronder:
- Controle van de aanhanger en de combinatie
- Praktijkrit waarin je moet laten zien dat je veilig en verantwoord kunt rijden met een aanhanger
- Specifieke verrichtingen zoals achteruitrijden en keren
Kosten van het aanhanger rijbewijs
Helaas is een aanhanger rijbewijs niet gratis. We geven een indicatie van de kosten op basis van de gemiddelde tarieven in juli 2024. Ga je alleen voor het aanvullende Code 96, dan moet je rekenen op kosten van tussen de 200 en 400 euro, afhankelijk van de rijschool en de regio. Het omzetten van je B-rijbewijs naar B+ Code 96 kost ongeveer 40 euro.
Het behalen van het BE-aanhanger rijbewijs kost een stuk meer. De kosten voor praktijklessen variëren per rijschool, maar liggen gemiddeld tussen de 75 en 100 euro per les van 90 minuten. Het exacte bedrag wat je aan rijlessen voor het aanhanger rijbewijs kwijt bent hangt dus af van hoeveel lessen je nodig hebt. De kosten voor het praktijkexamen bedragen ongeveer 250 euro. Dit tarief kan verschillen per rijschool en of je het examen via een rijschool of direct bij het CBR boekt. De gezondheidsverklaring die je nodig hebt kost ongeveer 40 euro. De totale kosten hangen dus vooral af van het aantal lessen dat je nodig hebt, maar gemiddeld kan je rekening houden met totale kosten van tussen de 600 en 1.000 euro voor het behalen van je BE-aanhanger rijbewijs.
Regels voor het rijden met een aanhanger
Bij het rijden met een aanhanger horen nog wat extra regels vergeleken met rijden met een gewone personenauto. Als het goed is heb je deze regels alvast geleerd toen je je B-rijbewijs ging halen en waarschijnlijk wordt tijdens de praktijkles voor het aanhanger rijbewijs ook de theorie nog eens doorgenomen. Toch zetten we voor alle zekerheid de belangrijkste punten nog eens op een rij.
Gewicht en belading
Het is belangrijk om te weten hoe je de aanhanger op de juiste manier moet beladen. De lading moet goed verdeeld zijn. In het ideale geval heeft de aanhanger een 50/50 gewichtsverdeling voor en achter de as(sen). Is dit niet mogelijk, plaats dan het gewicht zo veel mogelijk voorin de aanhanger. Dat zorgt voor extra druk op de achteras van de auto en dus voor meer rijstabiliteit. Overdrijf het echter niet: bij teveel gewicht voorin de aanhanger kan de kogeldruk te hoog worden. Dat is het maximale gewicht dat op de trekhaak mag rusten. Ook niet onbelangrijk: lading in de aanhangwagen moet stevig vastzitten en mag er nooit uit kunnen vallen of waaien.
Snelheidslimiet
In Nederland geldt voor voertuigen met een aanhanger een maximumsnelheid van 90 km/u op snelwegen en 80 km/u op andere wegen. Ook als je normaal gesproken sneller dan dat zou mogen rijden. Let op: de snelheidslimieten kunnen in het buitenland anders zijn. Zo mag je in Duitsland met een aanhanger maar 80 km/u op de snelweg, tenzij de aanhanger officieel is goedgekeurd om 100 km/u te mogen rijden. Dit kan je duidelijk maken met een officiële sticker.
Periodieke controle
Aanhangers met een toegestane maximum massa (TMM) van meer dan 3.500 kg zijn net als auto’s apk-plichtig. De eerste keuring moet plaatsvinden drie jaar na de datum van eerste toelating en daarna jaarlijks. Lichtere aanhangers zijn niet apk-plichtig, maar voor de veiligheid is het aan te raden de aanhanger toch regelmatig te (laten) controleren. Controleer op zijn minst de banden, verlichting en remmen van je aanhanger om veilig de weg op te gaan. Hoewel voor lichte aanhangers geen apk-plicht geldt, moet verlichting wel gewoon werken om aan het verkeer te mogen deelnemen.
