Een auto spuiten is een vak
Autospuiten is een vák. Alleen professionals met de benodigde faciliteiten en een uitstekende uitrusting behalen na uitgebreide preparatie en andere voorbereidingen een topresultaat. Misschien heb je ooit eens een spatbord van een fiets of een wiel gespoten, of een motoronderdeel – of een miniatuurauto – en denk je nu dat je in staat bent om een auto te spuiten. Maar denk eerst heel goed na over wat je te wachten staat. Maak een plan van aanpak en zorg voor de best mogelijke materialen.
Vragen voordat je met spuiten begint
Wil je je auto helemaal of gedeeltelijk spuiten? Weet je wáár je dat gaat doen? En kun je overweg met een spuitpistool of gebruik je spuitbussen? Hoe zorg je dat de lak op de juiste plek komt en niet op rubbers of ín de auto? Hoe houd je rekening met het milieu en waar laat je na afloop je afval? Wat verwacht je van het resultaat?
Zelf auto spuiten is improviseren
Professionals hebben de faciliteiten – ruimte en materialen – om een auto te prepareren en te spuiten. Als je ze bezig ziet, dan lijkt spuiten kinderspel, maar dat is omdat ze professioneel werken. Jíj moet improviseren in je garage of loods, als je die al tot je beschikking hebt. En dat is géén spuitcabine.
Bereid de plaats voor waar je je auto gaat spuiten
Heb je al een plek gevonden waar je je auto gaat spuiten? Huur je een spuitcabine? Heel professioneel! Of wil je het in een hoek van een loods of in je garagebox doen? Dat is heel wat minder professioneel. Is daar voldoende licht? Je hebt veel licht nodig om te zien of het spuiten goed gaat. En goede ventilatie, want spuitdampen moet je niet inademen. Is er genoeg ruimte om langs of rond de auto te lopen? Je hebt bewegingsruimte nodig, want spuiten is bewegen en je wilt af en toe van een afstandje en vanuit verschillende invalshoeken het voorlopige resultaat van je werk bekijken. Verwijder alle spullen die je niet nodig hebt, zodat je ongestoord kunt spuiten. Laat ook niemand bij de auto terwijl de lak staat te drogen.
Buiten spuiten?
Ga je het spuitwerk buiten doen? Dat is wel gedurfd hoor! Want ook al is het mooi weer, reken maar dat het op de ongunstigste momenten waait en dat er stof in je lak komt. Of vliegjes, blaadjes… Sneldrogende lak droogt nooit snel genoeg in die situatie. Buiten spuiten is dus geen aanrader. Zorg liever voor een goed verlichte en geventileerde, ruime ruimte, die zo veel mogelijk stofvrij is.
Zorg voor een goede basis voor je spuitwerk
Ga je de hele auto spuiten of een gedeelte? Als je de hele auto wilt spuiten, kun je ervoor kiezen alle onderdelen te demonteren, dan is het prepareren van de carrosserie ook eenvoudiger. Of je plakt alles wat niet gelakt moet worden áf – dat is wanneer je alleen een deel wilt spuiten al een aanzienlijk karwei, dat ook niet altijd perfect uitpakt, met lijmresten, eventuele lekkages en ander ongemak. En spuitnevel kan overal op neerdalen.
Maak vervolgens het te spuiten gedeelte van de auto kaal. Of schuur de oude laklaag glad en egaal als die verder nog in goede staat verkeert. Dan hecht de lak straks beter. Voorzie kaal plaatwerk van een goede primer. Gebruik daarna een grondlak in een tint die geschikt is voor de kleur die je gaat spuiten.
Maak de basis voor je spuitwerk telkens weer zorgvuldig schoon, vet- en stofvrij en droog en blijf scherp op ongerechtigheden die je gelijk kunt herstellen. Als je de auto gedeeltelijk overspuit, zorg dan dat je soepele overgangen maakt van de nieuwe naar de oude lak of laat de lakreparatie doorlopen tot een carrosserienaad, een rand of een scherpe vouw. Dan is later het afwerken eenvoudiger.
Hoe ga je spuiten en waarmee?
Spuitlakken zijn steeds beter en verfijnder geworden, maar ook spuitbussen hebben inmiddels een uitstekende kwaliteit. Je moet er echter wel mee kunnen omgaan. Zorg voordat je ook maar iets spuit, voor persoonlijke bescherming, zoals handschoenen, een spuitmasker en een veiligheidsbril.
Spuitbus
Als je een klein stukje wilt overspuiten, kun je naar de dealer gaan en een bus spuitlak in de juiste kleur bestellen aan de hand van het kleurnummer. Ook verfhandels bieden spuitbussen met lak op kleurnummer aan, maar in beide gevallen spuit je lak in de kleur en helderheid van toen de auto nieuw was. Realiseer je dat je met een spuitbus geen grote oppervlakken kunt spuiten, want voor je het weet is je bus leeg. Een bijna lege spuitbus sputtert en geeft een onregelmatig resultaat. En dat wil je niet.
Controleer voordat je gaat spuiten of de temperatuur boven de ongeveer 15 oC is, liefst nog wat warmer, dan vloeit de lak het best en heb je de meeste kans op de glans die je wenst. Schud de spuitbus grondig en laat de knikker minstens twee minuten door de lak in de bus ketsen en spuit een proefstukje. Houd de bus tijdens het spuiten zo verticaal mogelijk en schud hem nog regelmatig. Bewaar zo’n dertig centimeter afstand tot het te spuiten oppervlak, dan beperk je de kans op zakkers en druipers. Spuit niet te dik, één enkele laklaag is sowieso zelden of nooit voldoende, dus bouw de nieuwe lak op in drie of vier laagjes.
Als je (voorlopig) klaar bent met spuiten, moet je niet vergeten de bus op zijn kop te houden en (bijvoorbeeld in een doos) het spuitmondje leeg te spuiten. Binnen een paar seconden is de lak eruit en raakt het mondje niet verstopt. Dan is de bus later opnieuw te gebruiken.
Hoewel spuitlak uit een bus in een minuut of tien ‘stofdroog’ is, heeft die nog wel een paar uur nodig om uit te harden. Al die tijd kun je lelijke vingerafdrukken achterlaten.
Spuitpistool
Als je de beschikking hebt over een spuitpistool, dan heb je waarschijnlijk enige ervaring en kun je grotere oppervlakken spuiten. Je weet dan ook dat je de spuitlak exact op kleur van je waarschijnlijk al wat verschoten carrosseriekleur kunt laten mengen. Dan is de kans op kleurverschil al wat kleiner. Maak gebruik van de kennis van de leverancier van de lak en volg eventuele adviezen op.
Spuiten met een spuitpistool vereist souplesse en flair, zeker als je een hele zijkant, een motorkap of het dak van je auto spuit. Je moet de lak voorzichtig opbouwen en regelmatig verdelen, want met de output van het spuitmondje dek je maar een heel klein oppervlak van de te spuiten carrosserie(delen). Blijf dus soepel bewegen, houd voldoende afstand en zorg voor de juiste spuitdruk.
Verwijder afplaktape zo snel mogelijk na het spuiten – liefst als de lak nog nat is – als je tenminste tevreden bent met het resultaat of als je beseft dat het echt niet mooier wordt.
Troep van het spuiten opruimen
Als het spuitwerk staat of ligt uit te harden, blijf je uit de buurt. In die tijd kun je troep, zoals het maskeermateriaal (tape, plastic en papier) verzamelen en volgens de milieuregels afvoeren – verfresten mogen immers niet in de natuur terechtkomen. Ook kun je je spuitbussen op een veilige plek opbergen (‘buiten het bereik van kinderen’). Aangezien de meeste lakken tegenwoordig op water zijn gebaseerd, kun je het spuitpistool en eventuele mengbekers met water reinigen voor een volgende klus. Voer het vuile spoelwater netjes af en giet het niet in de struiken.
Afwerking
Als de lak een dag of wat is uitgehard, kun je kijken of je eventuele randjes en overgangen van nieuwe naar oude verf voorzichtig kunt polijsten en uitpoetsen. Pas dan kun je het resultaat van je spuitwerk beoordelen. Spuiten is een kunst en verdient tijd, ruimte en toewijding. Pas wel op, want polijstmiddel slijpt een dun laagje van de lak af en als je te lang blijft poetsen, poets je zelfs door je verse lak heen. Ten slotte kun je de gedemonteerde onderdelen monteren of de auto weer opbouwen. Vergeet echter niet dat de nieuwe lak nog kwetsbaar is.
Wat verwacht je van het resultaat van je spuitwerk?
Verwacht niet dat je hetzelfde resultaat bereikt als een professionele autospuiter in diens professionele spuiterij. Wees realistisch en reken erop dat je spuitwerk niet vrij zal zijn van zakkertjes en stof. En natuurlijk ontdek je nog doffe plekken. Veel kun je best nog wel polijsten, maar vergeet ook niet dat jij de meest kritische toeschouwer bent, die alle onvolkomenheden weet te vinden. Waarschijnlijk oogt je auto voor passanten best presentabel. Maar bedenk: je hebt waarschijnlijk heel veel geld bespaard!