Ontwikkeling veiligheidsvoorzieningen
De veiligheidsvoorzieningen in auto’s hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt sinds de opkomst van de eerste motorische vierwielers. Waar vroeger de focus voornamelijk lag op functionele aspecten van auto's, zoals snelheid en brandstofefficiëntie, is veiligheid nu een kernonderdeel van autotechnologie. In dit artikel duiken we in de geschiedenis van de autoveiligheid, geven we een uitgebreid overzicht van de huidige voorzieningen en bespreken we de pioniers in de auto-industrie die de norm hebben gesteld op het gebied van veiligheid.
Een stukje geschiedenis
De eerste veiligheidsvoorzieningen waren eenvoudig: ruiten, remmen en verlichting om de basisveiligheid te waarborgen. De doorbraak kwam in 1959 toen Volvo-ingenieur Nils Bohlin de driepuntsgordel introduceerde, wat het aantal dodelijke slachtoffers in auto’s aanzienlijk verminderde. In de jaren tachtig maakten airbags hun intrede en deze werden vanaf de jaren negentig wereldwijd verplicht. De introductie van ABS en elektronische stabiliteitscontrole (ESC) in de jaren negentig en het begin van deze eeuw zorgde voor een nieuwe golf van innovaties die de veiligheid verder optimaliseerden. Tegenwoordig omvatten al tal van veiligheidsvoorzieningen geavanceerde sensoren en kunstmatige intelligentie om ongelukken te helpen voorkomen.
Overzicht van moderne veiligheidsvoorzieningen
Hieronder volgt een uitgebreid overzicht van de belangrijkste moderne veiligheidsvoorzieningen, hun werking en de verplichtingen in verschillende regio's:
Veiligheidsgordels
Werking: de driepuntsgordel verdeelt de krachten over de borst en het bekken, wat de kans op ernstig letsel aanzienlijk vermindert.
Verplicht? In vrijwel alle landen, soms met extra eisen zoals gordelspanners die zich bij een botsing aanspannen.
Airbags
Werking: airbags worden bij een botsing razendsnel opgeblazen om de inzittenden op te vangen. Soorten airbags zijn onder meer frontale, zij- en gordijnairbags, en knie-airbags.
Verplicht? Frontale airbags zijn in de meeste ontwikkelde landen verplicht; zij-airbags zijn niet overal verplicht, maar komen steeds vaker voor.
Antiblokkeersysteem (ABS)
Werking: ABS voorkomt dat de wielen blokkeren bij krachtig remmen. Hierdoor behoudt de bestuurder de controle over de auto, vooral in gladde omstandigheden.
Verplicht? ABS is verplicht in nieuwe auto’s die in Europa worden verkocht en wordt wereldwijd steeds vaker standaard.
Elektronische stabiliteitscontrole (ESC)
Werking: ESC detecteert verlies van grip en past de remkracht automatisch aan op afzonderlijke wielen om de auto stabiel te houden.
Verplicht? ESC is in de EU en de VS verplicht voor nieuwe auto's sinds 2014.
Lane Departure Warning (LDW) en Lane Keeping Assist (LKA)
Werking: LDW waarschuwt de bestuurder als de auto van zijn rijstrook afwijkt. LKA stuurt de auto subtiel bij om de rijstrook te behouden.
Verplicht? Sinds 7 juli 2024 zijn beide veiligheidssystemen verplicht in nieuwe auto’s in de EU.
Automatische noodremassistentie (AEB)
Werking: AEB detecteert potentiële botsingen en remt automatisch om een botsing te vermijden of de impact ervan te verminderen.
Verplicht? Voor nieuwe modellen in de EU sinds 2022.
Blind Spot Detection (BSD)
Werking: BSD gebruikt sensoren om voertuigen in de dode hoek te detecteren en waarschuwt de bestuurder met een signaal.
Verplicht? Nee, maar wel al standaard in de meeste luxe en middelgrote auto’s.
Adaptieve Cruise Control (ACC)
Werking: met behulp van radar past ACC automatisch de snelheid aan om een veilige afstand tot de voorligger te bewaren.
Verplicht? Nee, maar wel populair in auto's van het hogere segment.
Automatische stuuringreep in noodsituaties (Emergency Steering Assist, ESA)
Werking: ESA detecteert een naderende botsing en kan actieve stuurhulp bieden om uit te wijken.
Verplicht? Nee, maar wordt steeds vaker aangeboden.
Parkeersensoren en achteruitrijcamera’s
Werking: sensoren en camera’s helpen de bestuurder bij het veilig parkeren door objecten in de buurt te detecteren.
Verplicht? Parkeersensoren zijn verplicht voor nieuwe auto’s in de VS sinds 2018 en sinds 7 juli 2024 ook in Europa.
Driver Monitoring System (DMS)
Werking: DMS maakt gebruik van camera’s om vermoeidheid of afleiding bij de bestuurder te detecteren en geeft een waarschuwing.
Verplicht? Ja, sinds 7 juli 2024 voor nieuwe modellen in Europa.
Vehicle-to-Everything (V2X)
Werking: V2X zorgt ervoor dat een auto kan communiceren met andere auto’s, verkeerslichten en infrastructuur om informatie te delen over verkeerssituaties.
Verplicht? Nee, maar mogelijk de toekomst van veilige mobiliteit.
Emergency Stop Signal (ESS)
Werking: waarschuwt andere weggebruikers wanneer de bestuurder plotseling krachtig remt, bijvoorbeeld door snel knipperende remlichten te activeren.
Verplicht? Ja, sinds 7 juli 2024 in nieuwe modellen in Europa.
Intelligent Speed Assistance (ISA)
Werking: dit systeem helpt de bestuurder om de geldende snelheidslimieten te volgen. Het gebruikt verkeersbordherkenning en kaartgegevens om de bestuurder te waarschuwen voor de snelheidslimiet en kan, indien nodig, automatisch de snelheid van de auto aanpassen.
Verplicht? Ja, sinds 7 juli 2024 in nieuwe modellen in Europa.
Event Data Recorders (EDR)
Werking: slaat 5 seconden vóór en 300 milliseconden na een ongeval de kritieke gegevens van het voertuig op, zoals snelheid, remkracht en stuurhoek. Dit kan helpen bij de reconstructie van ongevallen en het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Verplicht? Ja, sinds 7 juli 2024 in nieuwe modellen in Europa.
Vooruitstrevende automerken in veiligheid
Volvo: synoniem voor veiligheid, met een leidende rol in de introductie van de driepuntsgordel en in systemen zoals City Safety (AEB) en rijhulpsystemen.
Mercedes-Benz: bekend om geavanceerde technologieën zoals PRE-SAFE®, een systeem dat voorbereidingen treft als een botsing dreigt.
Tesla: het merk biedt Autopilot, een semi-autonome rijassistent die risico's vermindert en botsingen helpt voorkomen.
Subaru: heeft met het EyeSight-systeem (cameragestuurd rijhulpsysteem) aanzienlijke veiligheidsvoordelen behaald, vooral op het gebied van AEB.
Toyota: innovatief op het gebied van hybride en elektrische voertuigen, met veiligheidssystemen zoals Toyota Safety Sense (inclusief AEB, LDW, en adaptieve cruise control).
Passieve en actieve systemen
Veiligheidsvoorzieningen zijn geëvolueerd van passieve systemen zoals gordels en airbags, naar complexe, actieve technologieën die ongelukken helpen voorkomen. Het merendeel van deze voorzieningen is ontwikkeld in antwoord op de vraag naar veiligere auto’s en regelgeving die de standaard verhoogt. Automerken zoals Volvo, Tesla, en Mercedes-Benz blijven innoveren, waardoor de voertuigen van morgen niet alleen veilig, maar ook steeds intelligenter worden. Veiligheid is niet langer alleen een luxe; het is een kernwaarde geworden die door steeds meer consumenten en fabrikanten wordt omarmd.