De wegenbelasting berekenen van een voertuig
Als eigenaar van een auto moet je in Nederland belasting betalen voor het bezit van dat voertuig. Deze belasting wordt motorrijtuigenbelasting genoemd, maar staat ook bekend als wegenbelasting of mrb. De hoeveelheid wegenbelasting die je als eigenaar moet betalen, hangt af van brandstofsoort en het gewicht van het voertuig. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over deze indirecte belasting die geldt voor het bezit van een motorvoertuig jonger dan 40 jaar.
Voornemens van de overheid
Vroeger was het zo dat je alleen wegenbelasting hoefde te betalen als je met je voertuig de weg op ging. Daar komt ook de naam wegenbelasting vandaan, die nog steeds in de volksmond wordt gebruikt. Maar sinds de invoering van de Wet op de Motorrijtuigenbelasting in 1994 is dat veranderd. Nu moet iedereen die een motorrijtuig bezit belasting betalen, ongeacht of je er daadwerkelijk mee op de weg rijdt. Voor het betalen van motorrijtuigenbelasting hoef je weinig te doen. Zodra een voertuig op je naam wordt gezet, krijg je automatisch bericht van de belastingdienst. Het is nog altijd mogelijk om de afdracht per acceptgiro te doen, maar veruit de meeste autobezitters laten dit via automatische incasso verlopen.
Rekeningrijden
Er zijn politieke partijen die pleiten voor een nieuw systeem, genaamd rekeningrijden. Ze vinden namelijk dat het huidige systeem van belasting alleen op basis van bezit niet voldoende is om het verkeer beter te sturen. In plaats van een vast bedrag aan wegenbelasting te betalen, wordt het bedrag dat je moet betalen berekend op basis van het aantal kilometers dat je rijdt of op welke momenten je op de weg bent. Het doel van rekeningrijden is om het gebruik van wegen eerlijker en milieuvriendelijker te maken. Mensen worden zo gestimuleerd om minder te rijden, drukke momenten te vermijden, of te kiezen voor duurzame vervoersmiddelen zoals het openbaar vervoer, fietsen of carpoolen. Het plan is om dit systeem vanaf 2030 in te voeren. Het huidige systeem komt dan te vervallen.
Wegenbelasting elektrische auto’s
In Nederland zijn er speciale regels voor wegenbelasting voor elektrische auto's. Elektrische auto's kunnen in aanmerking komen voor een korting of zelfs volledige vrijstelling van wegenbelasting. Zo hoopt de overheid dat steeds meer Nederlanders voor een schone, elektrische auto kiezen.
Volledig elektrische auto's (EV's) zijn daarom tot en met 2024 volledig vrijgesteld van wegenbelasting. Dit betekent dat je geen wegenbelasting hoeft te betalen als je een volledig elektrische auto bezit. Vanaf 2025 moeten bestuurders van elektrische auto’s wegenbelasting betalen. In dat jaar krijgen ze nog 75 procent korting. Welke tarief de overheid vanaf 2026 hanteert is nog niet duidelijk.
Vrijstelling
Voor een plug-in hybride met een CO2-uitstoot van minder dan 50 g/km krijg je tot 2024 50% korting op de motorrijtuigenbelasting. Reguliere hybride-modellen krijgen geen korting. Voor auto’s van 40 jaar of ouder hoef je geen wegenbelasting meer af te dragen. Invaliden hoeven onder bepaalde omstandigheden ook geen wegenbelasting te betalen: dat is de invaliditeitsvrijstelling.
Invloed van gewicht bij het berekenen van de wegenbelasting
De wegenbelasting in Nederland is gebaseerd op verschillende elementen, waarvan het voertuiggewicht er één is. Voertuigen zijn onderverdeeld in verschillende gewichtsklassen en elke klass heeft een bijbehorend tarief. Hoe zwaarder het voertuig, hoe meer wegenbelasting je moet betalen. Dit betekent dat bijvoorbeeld SUV's, bestelwagens en vrachtwagens doorgaans meer wegenbelasting betalen dan lichtere voertuigen zoals personenauto's of motorfietsen.
Het gewicht dat wordt gebruikt voor de berekening van de wegenbelasting is het ledig gewicht van het voertuig. Dit is het gewicht van het voertuig zonder passagiers, lading en brandstof. Dit gewicht wordt bepaald door de fabrikant en staat vermeld op het kentekenbewijs van het voertuig, althans op het oude papieren kentekenbewijs. Op de recentere kentekencard wordt het 'massa ledig gewicht' niet vermeld. Dit is vervangen voor de term 'massa rijklaar'. Hiervoor is het gewicht van een auto iets anders gemeten. Trek 100 kg af van de 'massa rijklaar', en je hebt het 'massa ledig gewicht'. Voor volledig elektrische auto's zijn beide gewichten overigens hetzelfde.
De belastingdienst hanteert een groot aantal gewichtsklassen. De lichtste klasse is die van 0 t/m 550 kg en de zwaarste 4951 t/m 5050 kg. Het verschil tussen een gewichtsklasse hoger of lager kan op jaarbasis een groot verschil maken. Fabrikanten doen er dan ook alles aan om auto's zo licht mogelijk te maken, al zijn auto’s over het algemeen tegenwoordig een stuk zwaarder dan vroeger. Sommige autofabrikanten laten om wat gewicht te besparen het reservewiel achterwege. Alleen met deze maatregel al valt een auto soms in een lichtere klasse. En als de fabrikant dat niet doet, dan doet de Nederlandse importeur dat soms wel om een auto financieel extra aantrekkelijk te maken voor klanten.
Wegenbelasting dieselauto
Dieselauto's worden beschouwd als zuiniger, waardoor de belasting aan de pomp lager is. Hierdoor is een liter diesel over het algemeen goedkoper dan een liter benzine. Om dit prijsvoordeel te compenseren, betalen dieselrijders een hogere wegenbelasting.
Daarnaast wordt sinds 1 januari 2020 een extra toeslag op de motorrijtuigenbelasting geheven voor specifieke personenauto's en bestelauto's die op diesel rijden: de fijnstoftoeslag. Door deze toeslag ben je met sommige dieselauto’s ongeveer 15% meer kwijt aan motorrijtuigenbelasting. Deze toeslag is bedoeld om het bezit en gebruik van dieselauto's te ontmoedigen en om de luchtvervuiling veroorzaakt door deze voertuigen aan te pakken.
De fijnstoftoeslag geldt voor dieselauto’s met:
Een fijnstofuitstoot die hoger is dan 0,005 gram per kilometer.
Een fijnstofuitstoot die hoger dan 0,01 gram per kilowattuur (kWh).
Als de roetfilter van het voertuig is verwijderd moet je ook een fijnstoftoeslag betalen. Dit geldt ook als de datum van de eerste toelating van een dieselvoertuig vóór 1 september 2009 is en de fijnstofuitstoot niet is geregistreerd in het kentekenregister van de RDW.
Provinciale opcenten
Een deel van de maandelijkse belasting die je betaalt voor het bezitten van een motorvoertuig gaat naar de staatskas, en een ander deel wordt opgeëist door de provincie waar je woont. Dit laatste staat bekend als 'provinciale opcenten'. De overheid bepaalt het maximale bedrag dat een provincie mag innen. De hoogte van het bedrag kan variëren per provincie.
Noord-Holland is vaak de meest budgetvriendelijke provincie als het op wegenbelasting aankomt. Maar ook Utrecht, Limburg en Noord-Brabant zijn niet al te duur in vergelijking met andere provincies. Als je een dieselauto bezit, ben je in Gelderland, Groningen en Zuid-Holland duur uit, want daar heffen ze de hoogste wegenbelastingtarieven voor diesels. Voor bezitters van benzineauto's zijn Gelderland, Zuid-Holland en Groningen ook de provincies waar je het meest aan wegenbelasting kwijt bent.
Over het algemeen profiteert vooral de rijksoverheid van de opbrengst van de MRB. Jaarlijks levert het innen van deze belasting ruim 4 miljard euro op voor het rijk, terwijl de provincies gezamenlijk ongeveer 2 miljard euro ontvangen.
