Afschrijving
Nieuwe auto’s zijn vaak maar kort écht nieuw. Zodra ze de showroom verlaten, dalen ze snel in waarde dankzij slijtage en veroudering. Afschrijving is de term die wordt gebruikt voor deze waardevermindering van je auto. Als particuliere eigenaar zul je aanvankelijk niet veel merken van deze afname in waarde. Maar wanneer je op een gegeven moment besluit om je auto in te ruilen of te verkopen, zul je merken dat je er aanzienlijk minder voor terugkrijgt dan wat je oorspronkelijk hebt betaald. Het verschil tussen de oorspronkelijke nieuwwaarde en de inruil- of verkoopwaarde is dan het bedrag dat je auto is afgeschreven.
Factoren afschrijving
De afschrijving van je auto kan op verschillende manieren worden opgebouwd, afhankelijk van verschillende factoren zoals merk, model, leeftijd, kilometerstand en marktomstandigheden. Over het algemeen zijn er echter enkele belangrijke componenten die de afschrijving van een auto bepalen:
Nieuwwaarde: de oorspronkelijke prijs die je hebt betaald voor de auto bij aanschaf.
Leeftijd van de auto: hoe ouder de auto wordt, hoe meer de waarde ervan daalt. De afschrijving is vaak het hoogst in de eerste paar jaar van bezit.
Kilometerstand: auto's met hogere kilometerstanden worden over het algemeen minder waard dan vergelijkbare modellen met lagere kilometerstanden.
Onderhoudsgeschiedenis: een goed gedocumenteerde en regelmatig onderhouden auto kan zijn waarde beter behouden dan een auto met een slechte onderhoudsgeschiedenis.
Technologische vooruitgang: auto's met verouderde technologieën kunnen sneller in waarde dalen dan die met de nieuwste functies en technologieën.
Marktomstandigheden: factoren zoals vraag en aanbod, economische omstandigheden en trends in de auto-industrie kunnen allemaal van invloed zijn op de afschrijvingssnelheid van een auto.
We bespreken hieronder alle factoren waardoor een auto gedurende zijn leeftijd steeds minder waard wordt.
Nieuwwaarde
De nieuwwaarde van een auto verwijst naar de prijs die je betaalt wanneer je een gloednieuwe auto koopt bij een dealer. Deze prijs omvat doorgaans de kosten van de auto zelf, inclusief eventuele extra's of opties, evenals belastingen, heffingen en administratiekosten die bij de aankoop komen kijken.
De nieuwwaarde is de basis waarop de afschrijving van een auto wordt berekend. Zodra je de auto uit de showroom rijdt, begint hij in waarde te dalen als gevolg van verschillende factoren, zoals slijtage, veroudering en marktcondities.
Het bedrag van de afschrijving in de eerste paar jaar kan aanzienlijk zijn, vaak meer dan 20% van de nieuwwaarde in het eerste jaar alleen al. Sterker nog, op het moment zodra hij de showroom verlaat, verliest hij al flink wat waarde. Het is dan immers geen nieuwe auto meer, maar een occasion. Dit komt omdat nieuwe auto's snel hun waarde verliezen zodra ze als "gebruikt" worden beschouwd. In feite wordt geschat dat een nieuwe auto in de eerste drie jaar ongeveer 40% tot 50% van zijn oorspronkelijke waarde kan verliezen.
Leeftijd van de auto
De afschrijving van een auto verloopt niet lineair. De grootste waardevermindering vindt vaak plaats in de eerste paar jaar van bezit, maar de afschrijvingssnelheid kan afvlakken na verloop van tijd, vooral als de auto een bepaalde leeftijd bereikt heeft. Toch blijft leeftijd een cruciale factor die de waarde van een auto bepaalt gedurende zijn hele levenscyclus. Over het algemeen geldt dat hoe ouder de auto wordt, hoe meer zijn waarde daalt. Dit komt door verschillende redenen:
Nieuwigheidsverlies: nieuwe auto's verliezen snel hun nieuwigheid zodra ze uit de showroom rijden. Dit initiële verlies van nieuwigheid resulteert vaak in een snelle waardevermindering in de eerste paar jaar van bezit.
Slijtage en veroudering: naarmate de auto ouder wordt, ondergaat hij natuurlijke slijtage en veroudering. Dit kan zich manifesteren in vorm van mechanische slijtage, cosmetische gebreken, en veroudering van onderdelen en materialen, wat allemaal de waarde van de auto kan verminderen.
Onderhoudskosten: naarmate een auto ouder wordt, kunnen de onderhoudskosten toenemen. Slijtage van onderdelen en het risico op storingen nemen toe naarmate de auto meer kilometers aflegt en ouder wordt, wat kan resulteren in hogere kosten voor reparaties en onderhoud. Dit kan ook de waarde van de auto verminderen in de ogen van potentiële kopers.
Technologische vooruitgang: auto's verouderen niet alleen in termen van fysieke slijtage, maar ook op het gebied van technologie. Nieuwere auto's worden vaak geleverd met geavanceerdere functies, veiligheidsvoorzieningen en infotainmentsystemen, wat oudere modellen relatief minder aantrekkelijk maakt voor potentiële kopers. Vooral elektrische auto’s hebben hier last van. Nieuwe EV’s komen steeds verder op een volle accu en kunnen steeds sneller laden. Daardoor zijn de technologisch verschillen met oudere modellen duidelijk merkbaar, waardoor die minder in trek zijn en dus minder waard zijn.
Kilometerstand
De kilometerstand van een auto is een belangrijke factor die de afschrijving ervan beïnvloedt. Over het algemeen geldt dat hoe hoger de kilometerstand van een auto, hoe minder waard hij is. Auto's zijn namelijk ontworpen om een bepaald aantal kilometers mee te gaan voordat ze belangrijke mechanische problemen kunnen krijgen. Hoe hoger de kilometerstand, hoe groter de kans op slijtage van cruciale onderdelen zoals de motor, transmissie, ophanging en remmen. Potentiële kopers kunnen terughoudend zijn om een auto met een hoge kilometerstand te kopen vanwege de verwachte hogere onderhoudskosten en het risico op toekomstige reparaties.
Onderhoudsgeschiedenis
Een gedetailleerde en regelmatig bijgehouden onderhoudsgeschiedenis kan de waarde van een auto aanzienlijk verhogen, terwijl een gebrek aan onderhoudsdocumentatie de waarde ervan kan verlagen. Een goed onderhouden auto is over het algemeen betrouwbaarder en presteert beter dan een auto met een slechte onderhoudsgeschiedenis. Regelmatig onderhoud, zoals olieverversingen, filters vervangen, remmen controleren en banden vervangen, helpt om de levensduur van de auto te verlengen en de kans op onverwachte mechanische problemen te verminderen. Kopers zijn vaak bereid meer te betalen voor een auto die aantoonbaar goed onderhouden is.
Potentiële kopers kunnen gerustgesteld worden door te weten dat de auto regelmatig onderhouden is volgens de voorschriften van de fabrikant en dat eventuele problemen tijdig zijn aangepakt. Dit kan de auto aantrekkelijker maken voor kopers en de afschrijvingssnelheid vertragen. Een volledige onderhoudsgeschiedenis toont aan dat de verkoper transparant is en dat er niets verborgen wordt gehouden over de staat van de auto. Dit kan het vertrouwen van potentiële kopers vergroten en hen helpen een weloverwogen beslissing te nemen bij het kopen van een gebruikte auto.
Voor auto's die nog onder de fabrieksgarantie vallen, kan een gedetailleerde onderhoudsgeschiedenis bovendien vereist zijn om eventuele garantieclaims te kunnen doen. Als de onderhoudsvereisten van de fabrikant niet zijn opgevolgd, kan dit de garantie ongeldig maken, wat de waarde van de auto kan verminderen.
Technologische vooruitgang
Nieuwere auto's komen vaak met geavanceerdere functies en technologieën die de rijervaring verbeteren, de veiligheid verhogen en het comfort vergroten. Maar net zoals computers en smartphones na verloop van tijd verouderen, geldt hetzelfde voor de technologieën in auto's. Functies die ooit als baanbrekend werden beschouwd, kunnen na verloop van tijd gemeengoed worden, waardoor auto's met oudere technologieën minder aantrekkelijk worden voor potentiële kopers.
Zo worden moderne auto’s al jaren geleverd met geavanceerde infotainmentsystemen die functies bieden zoals touchscreen-navigatie, smartphone-integratie, spraakbesturing en draadloze connectiviteit. Maar er zit een groot verschil tussen de systemen in een auto uit 2014 en 2024. Auto's met verouderde infotainmentsystemen kunnen minder aantrekkelijk zijn voor kopers die op zoek zijn naar moderne connectiviteitsfuncties.
Niet alleen op het gebied van digitale systemen evolueert de autowereld qua technologie. Denk aan verbeteringen in brandstofefficiëntie, waardoor rijden goedkoper en milieuvriendelijker wordt. Nieuwere auto's met geavanceerde motortechnologieën, hybride aandrijflijnen of elektrische aandrijvingen behouden daardoor vaak een hogere restwaarde dan oudere modellen met minder efficiënte motoren. Een ander voorbeeld zijn dieselauto's, die snel in waarde kunnen dalen door veranderende omstandigheden, zoals de afnemende populariteit van diesel vanwege milieuoverwegingen en nieuwe wetten en regels die het minder aantrekkelijker maken om op diesel te rijden.
Marktomstandigheden
Een andere rol die veel invloed heeft op de afschrijving van een auto zijn de marktomstandigheden. Deze omstandigheden omvatten een breed scala aan factoren die de vraag naar en het aanbod van auto's beïnvloeden, evenals trends en ontwikkelingen in de auto-industrie en de bredere economie.
In periodes van economische groei hebben consumenten over het algemeen meer vertrouwen en zijn ze eerder geneigd om geld uit te geven aan grote aankopen zoals auto's. Dit kan leiden tot een hogere vraag naar nieuwe en gebruikte auto's, waardoor de afschrijvingssnelheid kan afnemen.
Schommelingen in brandstofprijzen kunnen van invloed zijn op de vraag naar bepaalde soorten auto's. Bijvoorbeeld, een stijging van de brandstofprijzen kan de vraag naar zuinige auto's doen toenemen, terwijl een daling van de brandstofprijzen de vraag naar grotere voertuigen met een hoog brandstofverbruik kan stimuleren. Over dieselauto’s hadden we het hierboven al. Vroeger waren diesels erg populair in Nederland, maar tegenwoordig niet meer, omdat ze duur zijn om te rijden.
Seizoensgebonden vraag- en aanbodpatronen kunnen ook van invloed zijn op de afschrijving van auto's. Bijvoorbeeld, de vraag naar cabriolets kan stijgen in de zomermaanden, terwijl de vraag naar vierwielaangedreven voertuigen kan toenemen in de wintermaanden in gebieden met sneeuwval.
Pandemieën en oorlogen kunnen we inmiddels ook toevoegen aan dit rijtje. Tijdens en na de COVID-19 crisis stegen de prijzen van auto's aanzienlijk, zowel voor nieuwe als gebruikte voertuigen. Mensen vermeden het openbaar vervoer en zochten massaal naar eigen vervoer. Bovendien leidde de onderbreking van de autoproductie vanwege onderdelentekort, als gevolg van de pandemie en de Russisch-Oekraïense Oorlog, tot een beperkt aanbod van nieuwe auto's, omdat veel essentiële onderdelen in Oekraïne werden vervaardigd. Deze factoren resulteerden in hoge prijzen voor nieuwe auto's en een langzame afschrijving van gebruikte voertuigen gedurende meerdere jaren.
