Het slingeren van de caravan wordt meestal veroorzaakt door onbalans in de combinatie van de trekauto en de caravan. Dat heeft alles te maken met gewicht en gewichtsverdeling. En alles wat je meeneemt, is extra gewicht en kan extra onbalans veroorzaken.
Neem niet teveel mee in je caravan
Een vakantie is géén verhuizing. Je kunt tijdens je vakantie best toe met wat minder luxe en comfort. Neem dus niet te veel spullen mee, ook al heeft je caravan meer dan genoeg bergruimte. Meer spullen betekent immers extra gewicht. En extra gewicht zorgt ervoor dat de combinatie auto met caravan moeilijker te besturen en onder controle te houden is. Dus laat die voorraad piepers, hagelslag en bier dus maar lekker thuis. En je herinnert je vast nog wel van je vorige vakantie wat je allemaal wél bij je, maar níet nodig had. Dat kun je nu dus allemaal thuislaten.
Zorg dat je caravan lichter is dan je auto
Je caravan mag onderweg niet met je auto op de loop gaan. Hou daarom het gewicht van je caravan zo laag mogelijk – de ANWB geeft aan dat je caravan hooguit 75 procent van het gewicht van de beladen trekauto moet wegen. Ga dan uit van het leeggewicht van je auto plus zo’n 300 kilogram voor de inzittenden en de bagage in de auto. Als je caravan duidelijk lichter is dan de trekauto, dan is de combinatie stabieler, gaat de caravan minder snel slingeren en kun je de auto met caravan gemakkelijker in het goede spoor houden. De officiële gewichten kun je vinden op de kentekenbewijzen van auto en caravan – overschrijd die niet.
Verdeel het gewicht goed
Caravans zijn eigenlijk grote dozen op wielen. Maar omdat zo’n doos min of meer halverwege de lengte rust op een as met wielen, luistert het nogal nauw hoe je hem belaadt. Veel gewicht helemaal voorin of achterin maakt je caravan instabiel. Denk maar aan een draaideur: als je helemaal aan de buitenzijde van de deur een beetje kracht zet, dan komt die makkelijker in beweging dan wanneer je bij het draaipunt evenveel kracht zet.
Als je caravan aan de voorkant te zwaar is, drukt de dissel zwaarder op de trekhaak en komt de neus van je auto omhoog, wat nadelig is voor de bestuurbaarheid. Als je caravan van achter te zwaar is, komt de dissel omhoog en tilt die de achterkant van je auto als het ware op. En dat is niet goed voor de wegligging. Geen van beide komt de stabiliteit en de verkeersveiligheid ten goede.
De zwaarste dingen in het midden op de vloer
Neem dus zo weinig mogelijk zware dingen mee op vakantie. Maar we kunnen ons voorstellen dat je niet zonder je riante voortent van huis gaat. Die is zwaar. Leg die dus in het midden op de caravanvloer, boven de as. Dan heeft het gewicht van de tent het minste effect op de stabiliteit van de caravan. Leg andere zware bagage ook zo dicht mogelijk bij de as, eerlijk verdeeld over links en rechts. Lichte spullen hebben minder effect op de stabiliteit van de caravan, dus die kun je – mits je niet te veel lichte spullen bij elkaar stopt – eventueel wat verder naar voren of achteren en hoger in de caravan opbergen. Maar voor alle bagage geldt: hoe lichter die is en hoe lager je die opbergt, des te beter het is voor de stabiliteit.
Liever geen fietsenrek achterop
Hoe verder naar achteren je spullen in je caravan legt, des te zwaarder is het effect op de stabiliteit. Dan kun je je voorstellen dat een fietsendrager met twee of drie fietsen aan de achterkant van de caravan het zwaartepunt naar achteren verlegt en de stabiliteit verlaagt – denk maar aan het hefboomeffect: hoe langer de hefboom, des te minder kracht/gewicht je nodig hebt om iets op te heffen. Dus ook al zijn het lichtgewicht racefietsjes, voor de gewichtsverdeling is het beter om ze niet helemaal aan de achterzijde, maar ín de caravan te vervoeren. Dan heb je ook geen fietsendrager nodig!
Zorg dat de kogeldruk in orde is
Kogeldruk? Dat is de kracht waarmee de disselkop van de caravan op de kop van de trekhaak drukt. Als de kogeldruk in orde is, bevordert dat de stabiliteit van de combinatie auto-caravan. Hoe meer kogeldruk, des te meer de auto achter inveert en dat is niet goed voor de wegligging, de bestuurbaarheid en natuurlijk het comfort. De maximale kogeldruk kun je vinden in het instructieboekje van je auto, bij de papieren van de trekhaak en in de papieren bij je caravan. Houd in principe de kogeldruk voor je caravan aan, maar overschrijd niet de maximale kogeldruk die de fabrikant van je auto opgeeft.
O ja, als je te veel kogeldruk hebt, moet je dat niet compenseren door meer gewicht achter in de caravan te leggen. Beperk het gewicht vóór in de caravan en verplaats gewicht hooguit naar het midden. Of beter nog: laat spullen thuis – of leg ze in de auto als daar nog ruimte voor is. Neem in elk geval geen water mee in de watertank en kies zo klein mogelijke gasflessen.
Zorg dat je banden op spanning zijn
Natuurlijk ga je zorgvuldig om met de banden van je auto en zorg je altijd dat ze op spanning zijn. Je caravan staat het grootste deel van het jaar waarschijnlijk in de stalling en daar krijgen ze geen aandacht. Breng je banden dus op spanning zodra je je caravan uit de stalling haalt. Een te lage bandenspanning gaat ten koste van het draagvermogen. Check de banden van je caravan en breng ze opnieuw op spanning als je je caravan hebt ingepakt. De ANWB adviseert als vuistregel een druk van 3 bar voor gewone caravanbanden en 3,5-5 bar voor zogenoemde ‘Reinforced’-, ‘Extra Load’ en ‘C’-banden – verstevigde banden met een hoger draagvermogen. Als je de bandenspanning op 4,5 bar of hoger brengt, moet je ook sterkere (stalen) ventielen laten monteren.
Gebruik een stabilisatorkoppeling
Zoals de naam al zegt, beperkt een stabilisatorkoppeling het slingeren van de caravan. Dat merk je al als je een vrachtauto passeert: de luchtverplaatsing door de truck heeft veel minder effect op de caravan achter je auto. Bedenk wel dat een stabilisatorkoppeling het slingeren slechts beperkt en níet voorkomt; het kritische punt (de snelheid waarop de caravan begint te slingeren) komt iets hoger te liggen. Zonder stabilisator kun je een beetje aanvoelen wanneer de caravan begint met slingeren, maar die waarschuwingsfase is met een stabilisatorkoppeling veel korter. Ga dus niet harder rijden als je een stabilisator hebt. Want als je te hard rijdt, kan de caravan altijd gaan slingeren.
Tegenwoordig zijn veel nieuwe auto’s uitgerust met ESP met TSP (Elektronisch Stabilisatie Programma met Trailer Stabilisatie Programma) dat helpt een aanhanger onder controle te houden als die dreigt te gaan slingeren. Sensoren in de auto signaleren het slingeren van de aanhanger of caravan en dan grijpt het systeem in door te remmen. Maar de aanwezigheid van ESP betekent niet dat je je niet hoeft te houden aan de maatregelen om slingeren te voorkomen …
Houd je aan de maximumsnelheid van 90 km/u
Je moet je altijd aan de maximumsnelheid houden, maar specifiek voor caravans is die niet met borden aangegeven. In Nederland mag je met een aanhanger maximaal 90 km/u rijden. Doe dat ook in het buitenland, ook al mag je in sommige landen harder rijden. De ANWB heeft niet alleen een overzicht van de maximumsnelheden voor caravans in het buitenland, het heeft ook een tool waarmee je kunt berekenen of het met jouw combinatie van auto met caravan verantwoord is om eventueel 100 km/u te rijden.
Remmen of niet als je caravan toch gaat slingeren?
Je schrikt je wezenloos als je caravan ineens toch gaat slingeren. Ook al ben je er steeds bedacht op, je kunt je zomaar laten verrassen. Sommige mensen verstijven, anderen trappen op de rem als ze schrikken. Het beste wat je kunt doen als je caravan begint te slingeren, is hard remmen, maar voorkom dat je wielen blokkeren. Door hard te remmen houdt het slingeren vanzelf op. Laat de remmen los zodra de caravan weer rustig achter de auto hangt. Het is wel verstandig om bij de eerstvolgende gelegenheid de caravan te checken: zijn de banden nog wel op spanning, is de lading verschoven en is daardoor de kogeldruk veranderd?
Meer uitleg over slingeren vind je hier.
