De quad, een geliefd vrijetijdsvoertuig
De quad (van het Latijnse woord quadri = vier) is een in principe vierwielige motorfiets, bedoeld voor één tot twee personen. In de meeste gevallen beschikt de quad over dikke ballonbanden, maar sommige modellen beschikken over vier rupsbanden. Ze zijn oorspronkelijk ontwikkeld voor militaire doeleinden, maar inmiddels zijn ze zeer geliefd als sport- en vrijetijdsvoertuig. Quadrijden heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een zelfstandige sportsoort. Zo vinden er regelmatig wedstrijden c.q. licentievrije races plaats in de racetakken motorcross, enduro, ATV races, supermotard en shorttrack.
Beide voertuigtypes zijn, net als bij een motorfiets, uitgerust met een zadelvormige zitting en een stuurstang. Alleen de side-by-side, een quadvariant die tot nog toe slechts zelden voorkomt, heeft autoachtige kenmerken dankzij de speciale zithouding en het stuur.
Quad versus ATV
Het verschil tussen een quad en een ATV (All Terrain Vehicle, een voertuig voor elk terrein) is minimaal. Particulieren die voor hun plezier rijden geven vaak de voorkeur aan quads als typische offroad voertuigen, terwijl ATVs (die vaker met vierwielaandrijving zijn uitgerust) vooral geschikt zijn voor terreinwerkzaamheden. Als werkvoertuigen worden ATVs daarom vaak gebruikt voor bijvoorbeeld bergredding, veedrijven of weideonderhoud. In veel zuidelijke landen, bijvoorbeeld in Spanje, patrouilleert de strandpolitie regelmatig met ATVs.
Voorganger van de quad
De voorgangers van de quad zijn oorspronkelijk driewielige terreinmotorfietsen. Omdat er met deze voertuigen erg vaak ongelukken gebeurden, ontwikkelde het bedrijf Suzuki uiteindelijk de eerste terreinmotorfiets met vier wielen: de Quad Suzuki LT 125.
Kenmerken van de quad en de ATV
De quad onderscheidt zich van de ATV dankzij zijn starre achteras met swingarm. Hiermee is het voertuig erg stabiel in bochten, waarbij het gebruik van een differentieel aandrijving niet nodig is. Het binnenste achterwiel verliest hierbij in de bocht het contact met de rijbaan. Het rijden met een quad is nog steeds niet ongevaarlijk, aangezien veel bestuurders hun voertuig onderschatten. Om vertrouwd te worden met het speciale weggedrag van de quad en om ongelukken te voorkomen is het daarom aan te bevelen om een speciale rijtraining te volgen.
De ATV wordt net als de quad met dubbele wieldraagarmen in de gewenste positie gebracht. Maar de meeste ATVs met vierwielaandrijving beschikken echter over een blokkeerbare differentieel aandrijving. Bovendien is bij ATVs, die met bijzonder grote ballonbanden zijn uitgerust maar toch een lage bandenspanning hebben, de druk op de grond lager dan bij een gewone quad. Sportquads beschikken bovendien over schokbrekers aan de voor- en achteras en over schijfremmen die hydraulisch of mechanisch bediend worden door middel van een meerzuiger remklauw of een bowdenkabel. In sommige gevallen zijn er ook staalflex remleidingen in het voertuig geïntegreerd. Alleen de oudere quadmodellen zijn nog voorzien van trommelremmen.
Motoren en straattoelating
Quads zijn meestal uitgerust met eencilinder viertaktmotoren. Wat ook voorkomt, echter minder vaak, zijn tweecilinder viertaktmotoren, diselmotoren of tweetaktmotoren. Quads hebben meestal een cilinderinhoud tussen de 50 cm³ en 1150 cm³. Voor de krachtoverdracht beschikt de quad over een ketting. ATVs hebben vaak een cardanaandrijving. Quads zijn, net als klassieke motorfietsen, te bedienen door middel van een voetschakeling en ze beschikken (niet in de laatste plaats om veiligheidsredenen) over een duimgashendel.
In tegenstelling tot de meeste oudere modellen worden veel van de tegenwoordig geproduceerde quads vanwege hun speciale uitrusting toegelaten op straat. Omdat de voertuigen een snelheid van meer dan 20 kilometer per uur kunnen bereiken zijn de bestuurder en bijrijder verplicht om een helm te dragen. Bekende fabrikanten van quads zijn Suzuki, Kreidler, Herkules, Aeon, Kawasaki, Polaris en John Deere.
